Oosterbeek, Benedendorpsweg 134 - Oude Kerk

Bezig met het laden van de kaart...

Algemene gegevens
Naam kerk:	Oude Kerk
Genootschap:	PKN Protestantse gemeente Oosterbeek-Wolfheze
Provincie:	Gelderland
Gemeente:	Renkum
Plaats:	Oosterbeek
Adres:	Benedendorpsweg 134
Postcode:	6862WJ
Sonneveld-index:	12071
Jaar ingebruikname:	10e eeuw
Sonneveld-index:	12071
Huidige bestemming:	kerk
Monument status:	Rijksmonument 32432

Geschiedenis

Belangrijke historische dorpskerk met toren. In oorsprong één der oudste kerken van Nederland, huidig schip vermoedelijk 10e-eeuws. Later diverse keren uitgebreid. Door oorlogshandelingen beschadigd 1944, restauratie 1949. De Oude kerk te Oosterbeek werd gebouwd in de 10e eeuw, in het toenmalige midden van het dorp Oosterbeek, aan de rand van de uiterwaarden. De zaalkerk werd uit tufsteen opgetrokken. Rond de 12e eeuw werd het koor aangebouwd. De kerk kreeg haar toren in de 14e eeuw. In de 15e eeuw maakte het romaanse koor plaats voor een gotisch koor. In het midden van de 19e eeuw werd de kerk vergroot met een neogotisch dwarsschip en plaatste men in alle buitenmuren gietijzeren ramen. Vermoedelijk werd toen ook de torenspits in neogotische stijl verhoogd.

opname 22-04-2008, André van Dijk, kerkenverzamelaar

Tijdens de Slag om Arnhem en in de daarop volgende maanden werd de kerk zwaar beschadigd door het oorlogsgeweld. De kerk was een van de laatste steunpunten van de Britse Airborne divisie, voordat men zich in de nacht van 25 op 26 september 1944 over de Rijn moest terugtrekken. De Statenbijbel uit 1660, alsmede de koperen kaarskronen, bleven behouden.

Deze voor ons land unieke kerk is tijdens de naoorlogse restauratie teruggebracht naar de sobere situatie van de 14e eeuw (onder verwijdering van alle neogotische toevoegingen uit de 19e eeuw).

Voornemen tot sluiting, als kerk voor reguliere Protestantse kerkdiensten, per 1 januari 2018.
2018 - Niet meer in gebruik voor de wekelijkse zondagdienst. In de Advents- en 40-dagentijd en in de Stille Week voor Pasen zijn er (vesper)diensten

Welkom bij de Oude Kerk Oosterbeek

Eén van de oudste kerken van Nederland ligt op een schilderachtige locatie langs de uiterwaarden van de Nederrijn in Oosterbeek. Dit Rijksmonument is architectonisch interessant en heeft een belangrijke rol gespeeld tijdens de Slag om Arnhem in 1944. Voor de Airborne soldaten en hun nazaten is de kerk een pelgrimsoord. De sereniteit die het gebouw uitstraalt, mede door de ligging, maakt het zeer geliefd als trouwlocatie. Bruidsparen vinden in de directe omgeving, aan de prachtige Veluwezoom, een groot aanbod aan feestaccommodaties. Door de goede akoestiek is de kerk uitermate geschikt voor concerten. Er zijn een vleugel en een orgel aanwezig. Het gebouw is onlangs gerenoveerd en rolstoel toegankelijk. De kerkzaal kan, evenals de consistorie, gehuurd worden voor lezingen, boekpresentaties en bedrijfsbijeenkomsten.

(Bron: oudekerkoosterbeek.nl, website van Stichting Vrienden van de Oude Kerk Oosterbeek)

Monumentomschrijving Rijksdienst

Ned. Herv. Kerk. In oorsprong prae-romaans bouwwerk uit de Karolingische periode, waarvan bewaard is het rechthoekige, eenbeukige, uit tufsteen opgetrokken schip met kleine, rondbogige vensters. Romaans portaal aan de noordzijde met archivolten op imposten en fronton boven de deur. In de noord- en zuidgevel dichtgezette boogopeningen naar reeds in de romaanse tijd afgebroken zijkapellen. De plattegrond van de oorspronkelijke, voorromaanse koorpartij met drie absiden binnen een rechthoekige omsluiting is in de vloer van het in 1949 opgetrokken koor, dat een gotisch vervangt, aangegeven. Toren, XVI, met tufstenen bekleding en korte, vierzijdige spits. Kerk en toren gerestaureerd na ernstige oorlogsschade 1949-1950.

Orgel

Voor de Oude Hervormde Kerk van Oosterbeek bouwde Van Vulpen een orgel met één klavier en aangehangen pedaal. Het is ontworpen in een klassieke stijl met het werk van Gideon Thomas Bätz als inspiratiebron.

(Bron:Orgeldatabase)

In de media

Uit Het Vaderland, 12 September 1925.

In verband met de dezen zomer tot stand gekomen restauratie van den toren der Ned. Herv. kerk te Oosterbeek heeft de Rijkscommissie voor de Monumentenzorg het volgende rapport uitgebracht: „Hoewel omgetrokken van tufsteen, een materiaal, dat in Nederland meestal wijst op stichting voor de dertiende eeuw, is de toren van Oosterbeek niet van zoo hoogen ouderdom. De versnijding, die zijne verschillende geledingen markeert, de vorm zijner galmgaten, het profiel van zijn kroonlijst en het op ribben gedragen gewelf, dat hij bezit — al deze bijzonderheden wijzen uit, dat hij op zijn vroegst in de veertiende eeuw is gebouwd. Niet zijn ouderdom is dan ook de grootste beteekenis van dezen toren, maar zijn schoonheid en zijn groote waarde voor het landschap. Breed in verhouding tot zijn hoogte, maakt de steenen romp met de alleen in de bovenste geledingen door openingen doorbroken muren een kloeken indruk en de van vier- tot achtkant ingesnoerde spits, bijna even hoog als de romp, staat tot dien onderbouw in uitnemende verhouding en is zeer sierlijk van lijn. Gelegen in het dal, waardoor de Rijn zich kronkelt, dicht bij den oever van de rivier, teekent de toren met zijn strakke silhouet zich prachtig af tegen de golvende lijn der heuvelrij van den Veluwezoom en vormt in het landschap een element van contrast, dat niet gemist kan worden.

Uit Hoog en Laag.nl, 5 juni 2013

De werkzaamheden rond de Oude Kerk in Oosterbeek, die half april van start waren gegaan, zijn stopgezet. Tijdens de graafwerkzaamheden, die noodzakelijk zijn voor de ondergrondse uitbreiding van de kerk, stuitte men op 2,2 meter diepe oude Duitse loopgraven uit de Tweede Wereldoorlog. Na de oorlog zijn deze loopgraven vol gestort met puin dat, naar nu blijkt, verontreinigd is met asbest. Verder werden op 1,5 meter diepte een rij skeletten aangetroffen die duiden op de resten van een oude begraafplaats. Mogelijk dateren deze skeletten uit de Franse tijd en het is niet uit te sluiten dat er nog oudere resten worden aangetroffen bij verdere werkzaamheden.

Uit De Gelderlander 30 januari 2015

Archeologen hebben bij de Oude Kerk in Oosterbeek een graf gevonden uit de Volle Middeleeuwen. Met de koolstofmethode is het graf gedateerd tussen 1020 en 1155 na Christus. Dat betekent dat het lichaam er vlak na de bouw van de kerk in Oosterbeek moet zijn begraven.

(Volledig bericht:[1])

Uit Hoog en Laag 24 maart 2016

De kerkenraad van de Protestantse Gemeente te Oosterbeek-Wolfheze heeft besloten om de zondagdiensten in de Oude Kerk in Oosterbeek en de Open Hof Kerk in Wolfheze nog maar één keer per maand te laten plaatsvinden, als overgangsfase naar sluiting op 1 januari 2018. Daarna zullen de diensten iedere zondag alleen nog maar in de Vredebergkerk worden gehouden. In de maanden april en augustus 2017 wordt deze overgangsfase geëvalueerd.