Rijssen, Jacob Ruysdaelstraat 1 - Zuiderkerk

Bezig met het laden van de kaart...

Algemene gegevens
Naam kerk:	Zuiderkerk
Genootschap:	Geref. Gemeenten (v/h in Ned en N.Amerika)
Provincie:	Overijssel
Gemeente:	Rijssen-Holten
Plaats:	Rijssen
Adres:	Jacob Ruysdaelstraat 1
Postcode:	7462BG
Jaar ingebruikname:	1968
Architect:	Groen en Scheppink
Huidige bestemming:	kerk
Monument status:	Gemeentelijk monument
Sonneveld-index:	10542

Geschiedenis

Gemeente gesticht rond 1838. Gebouwd vanwege het zitplaatsentekort in de Noorderkerk. De bouw start op 16 mei 1966; in totaal wordt er 1100 kubieke meter beton, en 10.000 kilogram betonstaal verwerkt, en worden er 435.000 stenen 'weggelegd'. Het hoogste punt bereikt men op 17 augustus 1967 In de toren komt een luidklok van 921 kilo met het opschrift: ik werd aangebracht bij de bouw van de Zuiderkerk behorend bij de Geref. Gemeente van Rijssen in het jaar 1967. Het kerkgebouw werd op 15 mei 1968 in gebruik genomen. Huidig modern kerkgebouw met toren in Rijssen-Zuid uit 1968. De ingebruikname vond plaats op 15 mei 1968 met 1824 zitplaatsen. In 1976 wordt het kerkgebouw uitgebreid met 2 galerijen, waardoor het aantal zitplaatsen op 1850 komt. In 1986 wordt de trouwzaal bij de kerkzaal betrokken waardoor het aantal zitplaatsen op 2020 zitplaatsen komt. Opvallend door de forse afmetingen. Eén der grootste naoorlogse gereformeerde kerkgebouwen in Nederland. "Refodome".

Orgel

In Amersfoort werd in 1820 een nieuwe kerk aan de Langegracht in gebruik genomen, gewijd aan Onze Lieve Vrouwe Hemelvaart. Het gebouw werd gebouwd in neoclassicistische stijl. In de kerk werd het orgel van Nolting uit de oude kerk geplaatst. Dit orgel werd in 1862 verkocht aan de Rooms-Katholieke Sint Catharinakerk te Nijkerk. Het nieuwe orgel werd gebouwd door C.G.F. Witte, en kon in september/oktober 1863 in gebruik worden genomen. In 1923 verving Sanders de Vox Angelica 8' van het Bovenwerk door een Voix Céleste 8' (vanaf c). Hierna bleef het orgel ongewijzigd. In 1964 moest de kerk, die in de volksmond de Elleboogkerk werd genoemd, gesloten worden. Op 3 juli 1964 berichtte de Amersfoortse krant dat er interesse was van de kant van de Sint Henricuskerk. Deze koop is echter niet doorgegaan. Hoewel het in de zomer van 1964 wel is gekocht door de Hervormde Gemeente van Soesterberg is het hier nooit geplaatst, omdat de Hervormde Orgelcommissie een negatief advies gaf. Hierna werd het instrument opgeslagen bij een verhuisbedrijf in Leiden. De kas is verloren gegaan. De Elleboogkerk is niet afgebroken, maar werd omgebouwd. Tegenwoordig is er het Armandomuseum in gevestigd. Het orgel is in 1969 gekocht voor de Zuiderkerk te Rijssen. De firma Slooff restaureerde het en plaatste het in deze kerk in een nieuwe moderne kas, ontworpen door G. Scheppink. Er is bij deze plaatsing veel gewijzigd: nieuwe frontpijpen, deling van de windlade van het Hoofdwerk, andere indeling van het binnenwerk, vrijwel geheel nieuwe mechaniek, uitbreiding van het pedaal met twee toetsen, andere windvoorziening en uitbreiding met een pneumatische tremulant. Op 29 juni 1969 werd het in gebruik genomen in een kerkdienst met J. Opschoor achter de klavieren. In 1985 voerde B.A.G. Orgelmakers een restauratie uit. De Mixtuur van Witte werd gewijzigd. De discant werd op een verhoogde bank geplaatst en uitgebreid tot een Cornet V sterk. De discant van de Mixtuur is nieuw gemaakt. De Voix Céleste uit 1923 plaatste men op een kantsleep, terwijl er een nieuwe Dulciaan 8' werd gemaakt, gekopieerd van de Dulciaan van de Lutherse Kerk in Den Haag. Op 24 december 1985 kon het orgel weer in gebruik worden genomen met een bespeling door Dick Sanderman. In 2008/2009 voerde Ide Boogaard een nieuwe revisie uit. Daarbij is een nieuwe orgelkas gemaakt in de stijl van het werk van Witte. Ook werd het hoofdwerk uitgebreid met een Trompet 16', gedeeld in bas- en discant, een Scherp, werden nieuwe frontpijpen gemaakt, werd de Trompet 8' van het hoofdwerk gedeeld in bas- en discant, de windlade van het hoofdwerk vernieuwd, de Vox Celeste 8’ van het nevenwerk vervangen door een Nasard 3' naar voorbeeld van het Witte-orgel in de Sint Maartenskerk in Tiel en de Basson 16' van het pedaal vervangen. Ook de mechanieken, pedaalklavier en orgelbank werden vervangen, naar voorbeeld van het Witte-orgel in de Hervormde Kerk te Winschoten. In december 2009 is het orgel weer in gebruik genomen.

(Bron:Orgeldatabase)

In de media

Uit Reformatorisch Dagblad, 12 mei 2009.

De Zuiderkerk, het kerkgebouw van de gereformeerde gemeente te Rijssen-Zuid, wordt op dit moment grondig gerenoveerd. Het kerkgebouw en de trouwzaal worden opnieuw geverfd en krijgen een nieuwe natuurstenen vloer. Verder worden de kerkbanken vervangen. Ook het Witte-orgel ondergaat een opknapbeurt. Behalve een uitbreiding van het aantal stemmen (op het Hoofdwerk komt een Trompet 16’ extra), krijgt het orgel een nieuwe kast in Witte-stijl met vier ronde torens. De huidige orgelkast is gebouwd in 1969. In dat jaar werd het instrument overgeplaatst vanuit Amersfoort naar Rijssen. De werkzaamheden aan het orgel worden uitgevoerd door Orgelmakerij Boogaard uit Rijssen. Omdat het vanwege de verbouwing niet mogelijk is om in de Zuiderkerk te kerken, wijkt de gemeente tijdelijk uit naar de Noorderkerk, het kerkgebouw van de gereformeerde gemeente te Rijssen-Noord. Door de verbouwing is de derde kerkdienst op zondag, die beide gemeenten beleggen, tijdelijk komen te vervallen. De Zuiderkerk is gebouwd in 1968. Predikant van de gereformeerde gemeente te Rijssen-Zuid is ds. A. Schreuder.

Uit Reformatorisch Dagblad, 21 juli 2009.

Het interieur van de Zuiderkerk, het kerkgebouw van de gereformeerde gemeente te Rijssen-Zuid, is de afgelopen maanden grondig gerenoveerd. De kerk is voorzien van een nieuwe verflaag en een natuurstenen vloer. Verder zijn de kerkbanken vervangen. Donderdag was het voor gemeenteleden mogelijk om het gerenoveerde kerkgebouw te bezichtigen. De gemeente, die tijdens de verbouwing gebruik maakte van de Noorderkerk, kerkte zondag voor het eerst weer in haar eigen kerkgebouw. De renovatie van de kerk is "geheel naar wens verlopen", liet de scriba van Rijssen-Zuid gisteren weten. Alleen de opknapbeurt van het Witte-orgel is nog niet helemaal afgerond. De verwachting is dat het orgel begin november klaar is. Het aantal stemmen wordt uitgebreid en ook krijgt het instrument een nieuwe kast in Wittestijl met vier ronde torens. De renovatiewerkzaamheden aan de kerk- en trouwzaal van de Zuiderkerk zijn uitgevoerd door verschillende aannemers. Een deel van het werk is verricht met behulp van vrijwilligers. De totale kosten van de renovatie bedragen naar schatting zo’n 1,2 miljoen euro. De gereformeerde gemeente Rijssen-Zuid telt ruim 1600 leden en 1100 doopleden. Het kerkgebouw heeft ongeveer 1800 zitplaatsen.