Schinveld, Wilhelminaplein 1 - Eligius

Bezig met het laden van de kaart...

Algemene gegevens
Naam kerk:	Eligius
Genootschap:	Rooms Katholieke Kerk
Provincie:	Limburg
Gemeente:	Beekdaelen
Plaats:	Schinveld
Adres:	Wilhelminaplein 1
Postcode:	6451CJ
Inventarisatienummer:	13440
Jaar ingebruikname:	1890
Architect:	Kayser, Joh.
Huidige bestemming:	kerk
Monument status:	Rijksmonument 42089

Geschiedenis

Neogotische kerk met toren. Verving een eerder kerkgebouw ter plaatse.

De communiebank is vervaardigd door atelier J.W. Ramakers & Zonen Beeldhouwers te Geleen en dateert uit de bouwperiode.

Geschiedenis. Bron: eligiusschinveld.nl

Onze kerk en parochie kent een lange en bewogen geschiedenis. In eerste instantie behoorde Schinveld bij de parochie Gangelt (Duitsland), maar in 1579 werd Schinveld na 400 jaar een zelfstandige parochie.

De Patroonheilige

Omstreeks 1460 wordt voor het eerst melding gemaakt van een kapel, toegewijd aan de H. Eligius. Talloze pelgrims, vooral uit het Duitse grensgebied, kwamen naar Schinveld, om op voorspraak van de Heilige Eligius, ook wel St. Loeë genoemd, van hun kwalen te worden genezen. Derhalve kan worden gesteld, dat de H. Eligius sedert vele eeuwen de patroon van kerk en parochie is.

De Eligiuskerk

Ons eerste grote kerkgebouw daterend uit 1464 bleef dienst doen tot 1790, waarna een nieuwe kerk werd gebouwd. Dit kerkgebouw, dat in zeer korte tijd was gereed gekomen en slechts een paar honderd personen kon bevatten, was van zodanig slechte kwaliteit dat er al na een tiental jaren instortingsgevaar dreigde. Het toenmalig kerkbestuur onder leiding van de Z.E. Heer Johannes Leonardus Lemmens (pastoor van 1877 tot 1900) besloot het onderkomen kerkje te vervangen door een nieuw gebouw. Architect J.H.J. Kayser uit Venlo ontwierp in opdracht van het kerkbestuur de huidige kruisbasiliek in de neogotische bouwstijl met een zeer hoge toren en maakte gebruik van geglazuurde profielstenen in het in- en exterieur, kenmerkend voor zijn stijl. De eerste steenlegging vond plaats op 22 april 1889 door Mgr. Mannens, president van het Grootseminarie en op 15 oktober 1894 werd de kerk geconsacreerd door Mgr. Boermans, bisschop van Roermond. In de jaren 1902-1903 werd de toren ommanteld, verhoogd en voorzien van een geknikte naaldspits en heeft een hoogte (zonder kruis / haan) van 55 m. Het kruis met de haan heeft een lengte van 12 m. In 1904 werd het huidige kerkorgel (ook in neogotische stijl) geplaatst door de maker Jan Vermeulen & Zn. uit Weert. In 1956 werd begonnen met het aanpassen van de kerk aan de opvattingen van die tijd. Zo werd het Priesterkoor in zijn geheel verhoogd en kwam er een nieuw altaar vervaardigd uit Italiaans groen marmer. De fraai bewerkte preekstoel paste niet meer in de moderne open ruimte en werd verwijderd, versobering was het motto. Naast het priesterkoor werden twee zijbeuken aangebouwd, waarvan de linker zijbeuk, de heudige Pius kapel, nu nog dienst doet als dagkapel. De wanden en de gewelven kregen een witte verflaag waarmee een indruk van rust en majesteit werd gecreëerd. In 1994 volgt een ingrijpende restauratie. Bij deze restauratie werd er meer kleur in de kerk aangebracht en kregen ook alle Heiligenbeelden weer een plaats. De totale kosten van de laatste restauratie bedroegen fl.1.8 miljoen,(ca € 817 duizend) die voor circa 2/3 deel zijn verkregen middels diversen subsidies van Monumentenzorg, Provincie, Gemeente en Bisdom. Het restant is door speciale acties door de hele parochiegemeenschap bijeen gebracht.

Interieur

In de kerk bevinden zich enkele waardevolle stukken zoals de hardstenen Gallo-Romeinse vijzel uit de tweede of derde eeuw, die nu dienst doet als wijwatervat nabij de hoofdingang. Verder het uit 1859 stammende rood marmeren doopvont, met zijn prachtig bewerkt deksel. Deze werd in 2004 van de Doopkapel naar de Pius X kapel (dagkapel) verplaatst omdat de doopkapel, voor een gepaste viering in deze tijd, te klein is. De mooie beeldengroep afkomstig uit het oude altaar zijn nu opgehangen bij de achterwand van het priesterkoor, zie ook: foto's uit onze parochiekerk In augustus 1994 (na afronding van de restauratie) werd een geweldig groot verbroederingsfeest gehouden als eeuwfeest van de kerk.

De Pius-X “Hulpkerk”

In verband met het ontstaan van de vrij grote woonwijk "Bouwberg" (begin 1956) werd op initiatief van de gelijkluidende buurtvereniging begonnen met de bouw van een hulpkerk aan de Margrietstraat. Bij verdere groei van deze buurt zou hier een nieuwe parochie gesticht worden. Door het priestertekort in Bisdom Roermond en de gelijktijdige benoeming van pastoor Adema tot pastoor van de parochie H.Clemens te Merkelbeek was het kerkbestuur in 1999 genoodzaakt om de Pius-X Kerk aan de eredienst te onttrekken. Voor de mensen van “boven op de berg” was dit een pijnlijke ervaring. De Pius-X “Hulpkerk” werd op 26 oktober 1956 ingezegend door de Zeereerwaarde Heer Pastoor F. Lanckohr. In 1982 werden de houten wanden ommanteld met muren van baksteen. Verder werd een klokkentoren en een voorportaal aan de kerk toegevoegd. Op 26 september 1999 vond de laatste Eucharistieviering in deze kerk plaats en werd het Allerheiligste teruggebracht naar de Eligiuskerk. De Dagkapel in de Eligiuskerk werd vervolgens als Pius-X kapel ingericht. Zo werd, om het belangrijkste op te noemen, de communiebank uit de Pius-X- kerk, die oorspronkelijk uit de Eligiuskerk kwam, hier geplaatst. De kruiswegstaties, het Mariabeeld en het beeld van “Onze Lieve Vrouw van de altijd durende bijstand” vonden hier ook een waardige plek.

De Titus Brandsma kapel In 2004 werd in de Doopkapel, achter rechts in de kerk ingewijd als Titus Brandsma-kapel.

Titus Brandsma is voor de mensen uit deze omgeving een herinnering aan de karmelieten die tot 1967 in Merkelbeek verbleven. Hij is een heilige van deze tijd omdat hij trouw bleef aan zijn geloof door op te komen voor vrijheid van meningsuiting en het veroordelen van misdaden tegen de mensheid.

Monumentomschrijving Rijksdienst

Rooms-Katholieke KERK. Neogotische basilicale kruiskerk met driezijdig gesloten koor, gebouwd in 1889-1890 naar ontwerp van Joh. Kayser op de plaats van de vorige kerk. De uit ca 1500 daterende toren bleef daarbij gehandhaafd en werd in 1902 omklampt en verhoogd. In 1956 verbouwd en in 1993-1994 gerestaureerd. Twee ingemetselde Galloromeinse vijzels dienen als wijwatervaten.

Orgel

Orgel (Rijksmonument) met Hoofdwerk en Positief, in 1904 gemaakt door P.J. Vermeulen en Zonen (Weert), met gebruikmaking van bestanddelen uit het vorige orgel van de Gebr. Müller uit Reifferscheidt (1873).