Sint Nicolaasga, Omloop 4 - Johannestsjerke
Uit Reliwiki
Algemene gegevens | |
---|---|
Naam kerk: | Nicolaaskerk |
Genootschap: | PKN Protestantse gemeente Op 'e Noed Tjerkgaast-Idskenhuizen-St. Nicolaasga |
Provincie: | Friesland |
Gemeente: | De Friese Meren |
Plaats: | Sint Nicolaasga |
Adres: | Omloop 4 |
Postcode: | 8521KE |
Sonneveld-index: | 09559 |
Jaar ingebruikname: | 1722 |
Architect: | |
Huidige bestemming: | kerk |
Monument status: | Rijksmonument 13254 |
Geschiedenis
Historische kerk met torentje.
De kerk was oorspronkelijk gewijd aan de Heilige Sint Nicolaas. Uit opgravingen is gebleken dat er voor deze kerk al eerder een kerk heeft gestaan, waarschijnlijk wel meerdere, omdat op het kerkhof naast kloostermoppen ook een tufsteen werd gevonden z.g. âlde Friezen. Die stenen werden omstreeks 1100 gebruikt bij de kerkenbouw. In de kerk is in januari 1970 brand geweest. Door een oververhitte kachel, midden in de kerk, heeft het dak vlam gevat. Met als gevolg een groot gat in het dak. De schade is toen hersteld d.m.v. schrootjes en vloerbedekking. Hierdoor werd de akoestiek in de kerk verstoord. Bij de uitgebreide renovatie van 2006/2007 is één en ander hersteld. De kerk wordt gebruikt door de Protestantse Gemeente Tjerkgaast, Idskenhuizen en Sint Nicolaasga.
Sinds 2010 heet de kerk Johannestsjerke.
Orgel
De firma Van Dam plaatste in 1901 een nieuw orgel in de Hervormde Kerk te Sint Nicolaasga. Het verving een orgel uit 1890, dat men te zwak vond. Waarschijnlijk ging het hier om een tweedehands orgel. Bij oplevering was één sleep nog onbezet. Hierop plaatste de firma Bakker & Timmenga in 1985 een Cornet III sterk (discant) en een Quintfluit 3' (bas). De sleep heeft echter slechts één registertrekker. Bakker & Timmenga hadden het orgel in 1978 al geheel gerestaureerd. Adviseur bij de werkzaamheden was Willem Hülsmann.
- (Bron:Orgeldatabase)
Monumentomschrijving Rijksdienst
Hervormde kerk. Op verhoogd deels ommuurd kerkhof gelegen eenvoudig kerkgebouw uit 1721 met dakruiter boven de westgevel. In de kerk 17de eeuwse eiken preekstoel en doophek. Orgel in 1901 door L. van Dam en Zonen gemaakt. Op kerkhof enige 17de eeuwse zerken. In de dakruiter een klok van S. Butendiic, 1467, diam. 78 cm.
In de media
- Uit Leeuwarder Courant, 24 januari 1970
Vanochtend om toen voor zeven is brand uitgebroken in de hervormde kerk te Sint Nicolaasga. Aan de noordkant van het dak is een aanzienlijk gat gebrand, terwijl een groot stuk van de nok in vlammen is opgegaan. Om half acht had de plaatselijke brandweer het vuur bedwongen. Het vuur is ontstaan door een te warme kachel. Het vuur werd ontdekt door voorbijgangers die van hun werk kwamen. In het werkgebouw is enorme waterschade ontstaan.
- Uit Reformatorisch Dagblad, 27 maart 2007:
De protestantse gemeente van Tjerkgaast, Idskenhuizen en Sint Nicolaasga heeft de gerestaureerde hervormde kerk van Sint Nicolaasga weer in gebruik genomen. Dat meldt het Friesch Dagblad. Tijdens de restauratie zijn op de tussenwand tussen hal en kerkzaal voor Friesland unieke beschilderingen uit de achttiende eeuw ontdekt. De kerk van Sint Nicolaasga dateert uit 1721. Het gebouw werd in 1970 nog grondig gerestaureerd na een brand op 24 januari van dat jaar. Die brand ontstond door oververhitting op de plaats waar de schoorsteen door het ronde, houten dakgewelf ging. Doordat het vuur werd ontdekt door een passerende melkrijder, kon de kerk van de ondergang worden gered.
- Uit Reformatorisch Dagblad, 20 april 2010.
Na een jarenlange restauratie is het interieur van de kerk in het Friese Sint Nicolaasga, behorend bij de protestantse gemeente in wording Op ’e Noed, vorige week weer teruggebracht in de staat van het origineel. De totale kosten van de restauratie bedroegen 240.000 euro, waarvan de helft door de gemeente is bijeengebracht. Aanleiding was een interieurrestauratie in de jaren 70 van de vorige eeuw, die achteraf gezien het gebouw zijn oorspronkelijk karakter deed verliezen. Tijdens de restauratie stuitte men bij het maken van een toegangspad van klinkers op een stuk middeleeuwse muur van kloostermoppen. Een verrassing tijdens de restauratie was de ontdekking van historische schilderingen. Deze tonen vooral bloemen en guirlandes. Omdat de kwaliteit ervan niet zo goed was, heeft de bouwcommissie besloten om slechts enkele gedeelten ervan te restaureren. In de kerk is de vloerbedekking verwijderd en onder de banken is een houten vloer aangelegd. Het liturgisch centrum en het middenpad hebben een tegelvloer gekregen. Het plafond heeft zijn oude uitstraling weer terug. De banken kregen een grijsblauwe tint. De kerk dateert uit 1721 en staat op de plaats van een middeleeuwse kerk die in het begin van de achttiende eeuw vanwege de bouwvallige staat is afgebroken.