Tilburg, Capucijnenstraat 76 - Klooster van de Fraters van Tilburg

Bezig met het laden van de kaart...

Algemene gegevens
Naam object:
Genootschap:
Provincie:	Noord-Brabant
Gemeente:	Tilburg
Plaats:	Tilburg
Adres:	Capucijnenstraat 76
Postcode:
Sonneveld-index:	08390 14608 19178
Jaar ingebruikname:
Architect:	J.H. van den Abeelen (klooster) ; C. Panis (kapel)
Huidige bestemming:	woonbestemming; studio
Monument status:	Rijksmonument 521036 ; 526128

Geschiedenis

Het Sint Antoniusgesticht aan de Capucijnenstraat was het klooster en weeshuis van de Fraters van Tilburg.

In 1933 werd achter het klooster een kapel gebouwd naar een ontwerp van C. Panis.

In 1990 vertrokken de fraters uit het pand en kreeg het klooster een woonbestemming en werd de kapel een studio.

Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed

KLOOSTER

Tilburg, Sint Antoniusgesticht (klooster Fraters van Tilburg); 11-03-2014 jk

Inleiding

Fraterhuis uit 1894, gebouwd in een sobere bouwtrant naar ontwerp van architect H. van den Abeelen. De vormgeving is beïnvloed door de Neo-Renaissance. Het gebouw is in 1998 voor bewoning in gebruik genomen.

Omschrijving

Tweelaagse bakstenen hoofdmassa op een rechthoekige plattegrond onder een mansardedak gedekt met leien. De voorgevel telt zeven traveeën en is voorzien van een hardstenen plint. De gevel is symmetrisch opgezet. De middenrisaliet is voorzien van een topgevel. In de risaliet bevindt zich een dubbele houten paneeldeur. Op de begane grond en verdieping bevinden zich brede ramen met roedenverdeling onder segmentbogen. De boogvelden zijn gevuld met metselwerk in fantasiepatroon. Ter hoogte van de vensterbank is een zwarte bakstenen lijst aangebracht. In het dakvlak staan twee maal drie dakkapelletjes met een betimmerde topgevel, een leien dakje en een piron. Onder de gootlijst is een bakstenen tandlijst aangebracht. Boven de deur een gevelsteen met opschrift: "EERSTE STEEN GELEGD/ DOOR/ A WILLEMS PASTOOR/ 18 - 94". De rechterzijgevel is op de begane grond voorzien van samengestelde ramen. Op de verdieping is in het midden een staand schuifraam gezet, voorzien van een roedenverdeling. In de topgevel zijn twee schuiframen aangebracht. De linkerzijgevel heeft in het midden een smalle deur met bovenlicht onder segmentboog, in het boogveld metselmozaïek. Erboven een staand raam met roedenverdeling. Erachter op de begane grond twee brede ramen met roedenverdeling. Zowel op de begane grond als op de verdieping is een smal raam in een diepe nis geplaatst. In de topgevel twee ramen als in de rechterzijgevel. Achter heeft het huis een éénlaagse aanbouw onder plat dak met overstek. De bouwmassa heeft een samengestelde vorm en is gedeeltelijk van latere datum; dit gedeelte vormt een verbinding met de kapel. De ramen in de achtergevel hebben dezelfde vormgeving als die in de voorgevel. Links achter staat een ouder aanbouwtje onder haaks zadeldak met een windveer. In de gepleisterde achtergevel bevindt zich een vierruits raam met luik.

Waardering

Het voormalige fraterhuis is van algemeen belang als onderdeel van een ensemble met cultuurhistorische waarden.
Het geheel is van cultuurhistorisch belang als uitdrukking van de sociale en geestelijke ontwikkeling, namelijk de zorg voor onderwijs en caritas door katholieke congregaties en is tevens van belang voor de typologische ontwikkeling van het kleinschalige congregatieklooster.
Het is een weergave van de belangrijke rol die de geestelijkheid aan het begin van deze eeuw gespeeld heeft, met name in het zuiden van Nederland.
Het complex heeft architectuurhistorische waarden wegens detaillering en materiaalgebruik en wegens de plaats in het werk van de architect.
Het is gaaf bewaard gebleven.

KAPEL

jk 11-03-2014

Inleiding

Kapel, gebouwd in een Expressionistische stijl in 1933 naar ontwerp van C. Panis. De kapel is thans in gebruik als geluidsstudio.

Omschrijving

Het middenschip is de hoogste en breedste bouwmassa, het telt vier traveen. Het koor daarachter is iets smaller en lager en recht gesloten. Ook voor het middenschip staan enkele lagere en smallere delen van de kapel. Het geheel is uitgevoerd in baksteen en heeft verspringende paraboolvormige daken,gedekt met romaanse pannen. De daken zijn voorzien van forse lijstgoten. De viering wordt bekroond door een vierkante vieringstoren met gebogen spits. De voorgevel heeft een houten dubbele deur. In de zijgevels en achtergevel zijn smalle driehoekige ramen aangebracht, voorzien van ladder-roeden. In de topgevel achter is een kruis in het metselwerk aangebracht. Tegen de linkerzijgevel zijn diverse blokvormige aanbouwen gezet, deze zijn steeds een laag hoog en hebben een plat dak.

Inwendig wordt het schip overwelfd door spitsbooggewelven. De wanden zijn uitgevoerd in schoon metselwerk. In het interieur zijn delen van de oorspronkelijke inrichting bewaard gebleven. Zoals een gedeelte van de veelkleurige tegelvloer en glas-in-lood ramen.

Waardering

De voormalige kapel is van algemeen belang als onderdeel van een ensemble met cultuurhistorische waarden.
Het geheel is van cultuurhistorisch belang als uitdrukking van de sociale en geestelijke ontwikkeling, namelijk de zorg voor onderwijs en caritas door katholieke congregaties en is tevens van belang voor de typologische ontwikkeling van het kleinschalige congregatieklooster.
Het is een weergave van de belangrijke rol die de geestelijkheid aan het begin van deze eeuw gespeeld heeft, met name in het zuiden van Nederland.
Het complex heeft architectuurhistorische waarden wegens detaillering en materiaalgebruik en wegens de plaats in het werk van de architect.
Het is gaaf bewaard gebleven.

Omschrijving MIP

Naam monument: St. Antoniusgesticht
Gevels en materialen: baksteen, kruisverband. Hardstenen plint. Lekdorpels. Middenrisaliet met topgeveltje. Speklagen. Fries met bloktand en geprofileerde gootlijst op bakstenen consoles.
Vensters en deuren: bouten kozijnen met vierentwintigruitsramen. Dubbele paneeldeur met tienruits bovenlicht. Segmentbogen met siermetselwerk in de boogvelden. Kapel heeft spitsboogvensters met glas-in-lood vulling.
Dak en bedekking: fraterhuis en weeshuis: gebroken kap met leidekking en houten dakkapellen. Kapel heeft verspringend zadeldak met geglazuurde romaanse pannen dakruiter.
Bijgebouwen: 1927: aanbouw aan achterzijde van Eduard Cuypers (o.a. broodkamer, toiletten en verbindingsgang naar kapel). 1933: constant Panis bouwt recreatiezaal, muziekkamer, veranda en kapel. (vervolg zie omschrijving)
Bijzonderheden: samengesteld gebouwencomplex, gebouwd vanaf 1894. Fraterhuis en jongensweeshuis zijn in een stompe hoek op elkaar gebouwd en schuin op de weg geplaatst. Fraterhuis tweelaags en weeshuis is eenlaags. Kapel gebouwd met baksteen in kruisverband.
1936: Constant Panis bouwt nieuwe woonvleugel met schilddak. Om het terrein lopende schansmuur: ezelsrug, bloktand, lisenen.