Tuil, Langstraat 12 - Hervormde Kerk

Bezig met het laden van de kaart...

Algemene gegevens
Naam kerk:	Hervormde Kerk
Genootschap:	PKN Hervormde gemeente Tuil
Provincie:	Gelderland
Gemeente:	West Betuwe
Plaats:	Tuil
Adres:	Langstraat 12
Postcode:	4176BD
Sonneveld-index:	12250
Jaar ingebruikname:	1810
Architect:
Huidige bestemming:	kerk
Monument status:	Rijksmonument 30342

Geschiedenis

Toren 14e eeuw, verhoogd in 1810. Oude kerk gesloopt en vervangen.

2021 - De kerktoren van de hervormde kerk in Tull en ’t Waal (gemeente Houten) wordt gerestaureerd. Dat meldt de nieuwssite Houtens Nieuws.nl. De torenspits verkeerde in dermate slechte staat dat het niet langer verantwoord was om de klok te luiden en de vlag uit te steken. Eind april werd de spits van de toren gehaald. Rond 1 juli moet de klus geklaard zijn. De kerk is een rijksmonument en de torenspits dateert uit de veertiende eeuw. De restauratiewerkzaamheden bestaan uit het vernieuwen van de houten staanders, het opnieuw vergulden van de windvaan, het restaureren van het kruis en de klok (uit 1616), het vernieuwen van de leien en het lood en het veilig maken van de algehele constructie. Met het karwei is ongeveer 150.000 euro gemoeid. Straks kan in Tull en ’t Waal na maanden de klok weer worden geluid en de vlag weer worden uitgestoken.

Monumentomschrijving Rijksdienst

Herv. Kerk. In oorsprong waarschijnlijk 14e eeuwse dorpskerk, waarvan bij een herbouw in 1810 een gedeelte van de westgevel en de noordgevel bewaard bleef. Tot de inventaris behoren: een eenklaviers orgel met negen registers, in 1891 gemaakt door de fa. L. van Dam & Zonen voor de hervormde kerk aan de Ten Hagestraat te Eindhoven. Daarna verplaatst naar de RK O.L.V. Hemelvaart te Nijmegen en in 2001 aangekocht door de hervormde gemeente Tuil; een preekstoel midden 18e eeuw, met koperen lezenaar; voor de preekstoel een altaarsteen, sinds 1646 als grafzerk gebruikt; houten grafmonument in Lodewijk XV-vormen voor de familie Boellaard-van Tuyll; smeedijzeren hek voor het grafmonument.

Orgel

Het orgel is in 1891 gebouwd door de firma L. van Dam & Zonen (Leeuwarden) voor de hervormde kerk te Eindhoven. In 1958 wordt het overgeplaatst naar de kerk van O.L. Vrouw ten Hemelopneming te Nijmegen-Hees. Daarbij wordt de orgelkas gemoderniseerd en ontdaan van de ornamentiek. Na sluiting van de Nijmeegse kerk wordt het instrument opgeslagen in de werkplaats van de firma Pels & Van Leeuwen te 's-Hertogenbosch. In 2009 restaureren zij het, reconstrueren en herstellen de orgelkas en plaatsen het instrument in de kerk van Tuil, waar het een eenklaviers Verschueren-orgel vervangt. Adviseur is Aart van Beek (Zwolle).

(Meer info:Orgeldatabase)

In de media

Uit Reformatorisch Dagblad, 16 januari 2007.

De toren van de hervormde kerk in het Gelderse Tuil is begin deze maand voor 1 euro het eigendom geworden van de gemeente Neerijnen. Dit betekent dat de toren is toegevoegd aan het onderhoudsplan van de lokale overheid. In 1972 wilde de voormalige gemeente Haaften de toren al inlijven. Toen zeven jaar geleden bleek dat er geen notariële akte was die aantoonde dat de toren bij de gemeente Neerijnen hoorde, moest de hervormde gemeente alsnog in actie komen. De kerkrentmeesters en de gemeente Neerijnen hadden daarna regelmatig gesprekken. Deze waren, volgens de kerk, soms pittig van karakter. Het Kantoor der Kerkelijke Goederen, een instantie die kerkelijke instanties bijstaat bij het beheer van kerkelijke goederen, hielp uiteindelijk bij de onderhandelingen.