Uithuizen, Hoofdstraat West 85 - Jacobus de Meerdere

Bezig met het laden van de kaart...

Algemene gegevens
Naam kerk:	Jacobus de Meerdere
Genootschap:	Rooms Katholieke Kerk
Provincie:	Groningen
Gemeente:	Het Hogeland
Plaats:	Uithuizen
Adres:	Hoofdstraat West 85
Postcode:	9981AB
Sonneveld-index:	1273
Jaar ingebruikname:	1861
Architect:	Scheepers, J.F.
Huidige bestemming:	kerk
Monument status:	Rijksmonument 21304

Geschiedenis

Prachtige vroege neogotische kerk met toren.

St. Jacobus, 1860-1861, J. Scheepers. Eerste R.K. kerkgebouw sinds eeuwen in de provincie Groningen, tot stand gekomen na het herstel van de bisschoppelijke hiërarchie van 1853. Driebeukige kruisbasiliek, gebouwd in de trant van de stucadoorsgotiek, met ingebouwde fronttoren, bekroond door een spits met hoektorentjes. Stilistisch grijpt het ontwerp terug op het werk van Th. Molkenboer, en het is typerend voor de vroegneogotische kerkbouw van de periode 1850-'70. Het van oorsprong rijk aangeklede en beschilderde neogotische interieur is bij verbouwingen in de jaren 1930 en 1950 grotendeels verloren gegaan. Ten behoeve van de verbeterde zichtbaarheid op het altaar zijn bij de laatste verbouwing de bundelpijlers door dunne stalen kolommen vervangen. Behouden zijn nog vele gebrandschilderde ramen (atelier Nicolas & Zonen?) en het tweeklaviers orgel van Maarschalkerweerd & Zoon uit 1908.

2020 - - Van de RK kerk in Uithuizen zullen de 24 glas-in-loodramen hersteld worden. De planning was om in april 2020 te starten, maar dit is door de coronacrisis uitgesteld. Een steun in de rug was het positieve besluit van de provincie een bedrag toe te kennen van uit een subsidieregeling. 19 augustus 2020 zijn de ramen eruit gehaald en is een begin gemaakt het repareren van de gemetselde bogen en stijlen van de ramen. Glasatelier Ballast en Bonekamp gaat dit verzorgen. Sealteq verzorgt de restauratie van het metselwerk. Men verwacht een jaar bezig te zijn. Tijdens de werkzaamheden blijft de kerk “gewoon” open voor de weekendvieringen.
(Bron:Contactbrief 111/2020)

Geschiedenis vervolg

De Jacobus de Meerderekerk is een neogotische rooms-katholieke kerk in Uithuizen in de Nederlandse provincie Groningen. Nadat de middeleeuwse Dionysius kerk van Uithuizen, na de reductie van Groningen, protestant was geworden, werd de apostel Jacobus de Meerdere de schutspatroon van de in 1606 gestichte rooms-katholieke statie van Uithuizen. In 1710 werd het toen gebruikte gebouw vervangen door een schuurkerk, die in 1778 en 1825 werd vergroot. Rond 1860 werd een nieuwe kerk gebouwd door architect J.F. Scheepers (1818-1886) enkele honderden meters westelijker van de oude kerk aan de Hoofdstraat, waarbij de schutspatroon terugkeerde in de naam Jacobus de Meerderekerk. De Jacobus de Meerderekerk was de eerste neogotische kerk in de provincie Groningen. De kerk is gebouwd in een vroege variant van de neogotiek en heeft gestucte gewelven. De kerk bevat reliëfs, gemaakt in de jaren tachtig van de 19e eeuw met de kruiswegstaties. Ook bezit de kerk een 16e-eeuws Golgothareliëf van zandsteen. Dit reliëf zou afkomstig zijn uit het door de Spanjaarden verwoeste Kloosterwijtwerd. De in 1861 geplaatste luidklok met de tekst "bij centen vergaard van groot en kleen roep ik op ter kerk en angelus/been" werd door de Duitsers in de Tweede Wereldoorlog geroofd. Hiervoor in de plaats zijn twee nieuwe klokken gekomen.

Jacobspad

De Jacobus de Meerderekerk in Uithuizen is ook het startpunt van het Jacobspad, een wandel- en fietsroute naar het Overijsselse Hasselt. Het pad maakt deel uit van de pelgrimsroute naar Santiago de Compostella, de plaats waar Jacobus begraven zou zijn. Het pad werd op 17 mei 2008 geopend door kardinaal Simonis.[3]

(Bron: Wikipedia)

Monumentomschrijving Rijksdienst

St. Jacobus, 1860-1861, J. Scheepers. Driebeukige kruisbasiliek in stucadoors-gotische trant met ingebouwd torentje, bekroond door een spits met hoektorentjes.