Vaassen, Deventerstraat 89 - Schuurkerk
Uit Reliwiki
| Algemene gegevens | |
|---|---|
| Naam kerk: | Schuurkerk |
| Genootschap: | Rooms Katholieke Kerk |
| Provincie: | Gelderland |
| Gemeente: | Epe |
| Plaats: | Vaassen |
| Adres: | Deventerstraat 89 |
| Postcode: | 8171AA |
| Inventarisatienummer: | |
| Jaar ingebruikname: | 1770 |
| Architect: | |
| Huidige bestemming: | onderdeel van het parochiecentrum |
| Monument status: | Rijksmonument 522646 |
Geschiedenis
Voormalige schuurkerk (tot 1832) op de Oosterhof. De schuurkerk werd door de heren van de Cannenburch beschikbaar gesteld voor de rooms-katholieke bijeenkomsten. De schuurkerk werd in 1832 overbodig, doordat aan de overzijde van de weg een waterstaatskerk werd gebouwd voor de rooms-katholieke gemeenschap. Het gebouw werd daarna gebruikt als woning voor de pastoor en later, vanaf 1993, als parochiecentrum.
Monumentomschrijving Rijksdienst
Omschrijving
PASTORIE op T-vormige plattegrond, gevormd door een voorhuis uit 1878, dat voor een iets smaller en deels lager achterhuis is geplaatst. Dit achterhuis heeft een oudere oorsprong (zie inleiding). Aan de achterzijde van het achterhuis is een eenlaagse uitbreiding toegevoegd, vermoedelijk uit omstreeks 1900. Het voorhuis wordt gekarakteriseerd door trapgevels aan de zijgevels en ter afsluiting van het middenrisaliet. Het voorhuis wordt gedekt door een zadeldak, het achterhuis door een schilddak....
PASTORIE op T-vormige plattegrond, gevormd door een voorhuis uit 1878, dat voor een iets smaller en deels lager achterhuis is geplaatst. Dit achterhuis heeft een oudere oorsprong (zie inleiding). Aan de achterzijde van het achterhuis is een eenlaagse uitbreiding toegevoegd, vermoedelijk uit omstreeks 1900. Het voorhuis wordt gekarakteriseerd door trapgevels aan de zijgevels en ter afsluiting van het middenrisaliet. Het voorhuis wordt gedekt door een zadeldak, het achterhuis door een schilddak. Dwars op deze daken is ter plaatse van het trappenhuis een zadeldak geplaatst. De schilden zijn belegd met gesmoorde, verbeterde Hollandse pannen en voorzien van enkele schoorstenen in de voorste nok. De afwatering vindt plaats via bakgoten en mastgoten. Het voorhuis is opgetrokken in rode baksteen gemetseld in kruisverband en heeft een omlopende, uitgemetselde plint. De gevels worden verticaal geleed door sierbanden, in de vorm van overhoeks gemetselde muizetandlijsten (ter hoogte van de bovendorpels van de vensters) en door waterlijsten (ter hoogte van de onderdorpels). Voorts bevinden zich tussen de vensterassen smeedijzeren sierankers. De overwegend T-schuifvensters van het voorhuis hebben 36-ruits bovenlichten gevuld met gekleurd antiekglas. Deze vensters bevinden zich in gesneden kozijnen en worden ontlast door gemetselde korfbogen (eerste bouwlaag en verdieping) of een spitsboog (zolder). De boogtrommels zijn gevuld met metselwerk. Onder de vensters bevinden zich grijze onderdorpels. De gevel wordt afgesloten door een gemetselde dubbele tandlijst onder de dakgoot. Het achterhuis is opgetrokken in een vermoedelijk oudere rode baksteen, eveneens in kruisverband verwerkt. De gevels hebben een gepleisterde plint. In het achterhuis is een eenvoudiger type muuranker toegepast. De gevelopeningen van het achterhuis hebben overwegend kozijnen van een breder type kozijnhout, op de hoeken verbonden door een pen. De vensters worden ontlast door een strek. Onder de vensters bevinden zich grijze onderdorpels.
De middenrisaliet van de symmetrisch ingedeelde VOORGEVEL wordt afgesloten door een trapgevel. Ter weerszijden hiervan telt de gevel over twee verdiepingen, twee assen met vensters zoals beschreven. De voordeur bevindt zich in een ondiep, rondbogig afgesloten portiek in de middenas. De boogomlijsting is afgewerkt met profielbaksteen. In de houten paneeldeur wordt één paneel ingenomen door een klein kijkraam met traliewerk. Het bovenlicht is gevuld met antiekglas zoals elders. Het T-schuifvenster op de verdieping wordt omgeven door een hoge spitsboog en in de top van de trapgevel is een smal, spitsboogvormig (nisvormig) tweeruits venster aangebracht.
De RECHTER ZIJGEVEL heeft ter plaatse van het voorhuis in de eerste en tweede bouwlaag een T-schuifvenster. Voor de zolder bevindt zich een openslaand, vierruits venster. Ter hoogte van het achterhuis bevinden zich in de eerste bouwlaag van links naar rechts een zesruits schuifvenster (2(2+1)) en een vernieuwd venster. Op de verdieping bevinden zich twee kleinere schuifvensters (2(1+1)). In de zijgevel van de eenlaags uitbouw rechts hiervan bevindt zich een kraalschotendeur onder een segmentboog.
De LINKER ZIJGEVEL is ter plaatste van het voorhuis opgezet als de rechter zijgevel. Het achterhuis heeft in de eerste bouwlaag rechts een vernieuwde deur onder tweedelig bovenlicht met luiken en links een zesruits venster. Op de verdieping bevinden zich twee vierruits vensters. In de zijgevel van de achterbouw is een enkelruits, vernieuwd venster onder gemetselde korfboog aangebracht.
De ACHTERGEVEL heeft rechts het geprofileerde stijl- en regelwerk van de serre, dat gevuld is met niet-oorspronkelijke deuren. De bovenlichten zijn voorzien van gekleurd glas-in-lood in florale motieven. Ongeveer in het midden van de gevel bevinden zich in oorspronkelijke openingen een vernieuwde deur en een klein venster. Hierboven heeft de eigenlijke achtergevel drie evengrote vensteropeningen met oorspronkelijke kozijnen op hardstenen onderdorpels, die rechts en links een vierruits schuifvenster bezitten en in het midden een vernieuwd venster. Tussen het middelste en het linker venster is een kleiner venster geplaatst. In het dakschild bevindt zich een dakkapel onder zadeldak met een openslaand, tweeruits venster. Tegen de achtergevel is een brandtrap geplaatst.
De indeling van het INTERIEUR is voor een groot deel in tact en kenmerkt zich door de voor een pastorie typische middengang die helemaal naar de achtergevel doorloopt. De structuur van voor- en achterhuis zorgt voor niveauverschillen op de verdieping. De middengang wordt geflankeerd door voormalige woonvertrekken. Het interieur bevat enkele waardevolle interieuronderdelen, zoals met verschillende soorten tegels belegde vloeren in gang en keuken. Opvallend is ook de lambrizering van geglazuurde tegels in Art Nouveau stijl (zweepslagmotieven en deels met reliëf) in de gang. In de twee identieke voorkamers ter weerszijden van de gang, bevinden zich marmeren schouwen, stucplafonds en binnenluiken.
Waardering
PASTORIE (complexonderdeel B) uit 1878, met een vermoedelijk oudere kern.
-Van architectuurhistorische waarde als gaaf en goed voorbeeld van een pastorie uit het einde van de negentiende eeuw, die opvalt door de eenvoudige maar verzorgde detaillering in een mengeling van Neo-Gotiek en Neo-Renaissance. De kwaliteiten komen onder andere tot uiting in de kenmerkende hoofdvorm met doorgetrokken topgevel, het toegepaste trapgevel-motief en het eenvoudige siermetselwerk. Het gebouw vertegenwoordigt een in deze tijd voor pastorieën meer toegepast type met doorlopende middengang. Het interieur bezit enkele waardevolle onderdelen, die de bloei van de parochie weerspiegelen, zoals een betegelde gang en voorkamers voorzien van stucplafonds en fraai vormgegeven schoorsteenmantels.
-Van stedenbouwkundige waarde als onderdeel van het complex. De pastorie heeft vooral hoge ensemblewaarden in samenhang met het nabijgelegen koetshuis in dezelfde stijl en vormt in samenhang met de omringende tuin de noordelijke afsluiting van het complex.
-Van cultuurhistorische waarde als onderdeel van het parochiecomplex dat verbonden is met een religieuze en sociaal-maatschappelijke ontwikkeling en waaraan een lange geschiedenis verbonden is. Mogelijk is in het achterhuis van de pastorie een overblijfsel van het historische huis Den Oosterhof' verwerkt.
Afbeeldingen
Bron:Wikimedia/Koosg (2011)
