Weesp, Herengracht 16 - Laurentius (1876 - 2014)

Bezig met het laden van de kaart...

Algemene gegevens
Naam kerk:	Laurentius
Genootschap:	Rooms Katholieke Kerk
Provincie:	Noord-Holland
Gemeente:	Weesp
Plaats:	Weesp
Adres:	Herengracht 16
Postcode:	1382AE
Sonneveld-index:	06178
Jaar ingebruikname:	1876
Architect:	Asseler, Th.; Bijvoets, Y. (afbouw toren)
Huidige bestemming:	brouwerij en hotel
Monument status:	Gemeentelijk monument

Geschiedenis

Imposante neogotische kruiskerk, met hoge toren van 67 m, waarop al decennia een (bij avond) met neonbuizen groen verlicht torenkruis, en hoge dakruiter.

opname JvN 24-03-2008

De Grote Kerk van Weesp was oorspronkelijk ook gewijd aan Sint Laurentius en Maria Magdalena, maar ging na de reformatie over naar de protestanten. De katholieken van Weesp maakten daarna gebruik van schuilkerken. In 1792 werd aan de Herengracht een nieuwe kerk gebouwd naar een ontwerp van Andries Schouten. In deze jaren was het de katholieken echter nog niet toegestaan een echte kerk te bouwen, waardoor het gebouw alleen van binnen als zodanig herkenbaar was. Dit gebouw is tot 1874 in gebruik geweest. In 1874 begonnen de voorbereidende werkzaamheden voor de bouw van de huidige kerk en op 1 april 1875 werd de eerste steen gelegd. Op 24 augustus 1876 werd de kerk in gebruik genomen en gewijd aan Sint Laurentius en Maria Magdalena. Architect Theo Asseler ontwierp een driebeukige kruiskerk in neogotische stijl. Wegens geldgebrek werd in eerste instantie alleen het onderste deel van de toren gebouwd. De bovenbouw werd in 1900 gebouwd naar een ontwerp van A. Bruning. Het oorspronkelijk neogotische interieur is in de loop der jaren grotendeels vervangen. Daarbij verdween o.a. een mooie neogotische kansel. De architectonische ruimtewerking is, ondanks deze moderniseringen, intact gebleven. In 1991-1993 is de kerk gerestaureerd/gerenoveerd. De kerk heeft, in rechter en linker transept, mooie partijen glas-in-loodramen uit 1911, die gemaakt werden door Frans Nicolas. In het priesterkoor bevinden zich zeven ramen, die tussen 1950 en 1960 gemaakt werden door Pieter van Velzen. Hij beschilderde ook het tabernakel, de doopvont, de boog boven het oksaal (later overgeschilderd c.q. verdwenen) en het trappenhuis van de pastorie, met een voorstelling van Sint-Laurentius voor de gouverneur van Rome in 258 na Chr. In 2014 is de kerk vanwege gedeeltelijke verzakkingen aan de eredienst onttrokken. Sindsdien was de toekomst van de kerk onzeker. Een projectontwikkelaar stuurde aan op gedeeltelijke sloop van de kerk.

Donderdag 15 juni 2017 is in de St. Laurentiuskerk de eerste paal geslagen voor de restauratie/herbouw van de kerk, die wordt omgebouwd tot "Laurentiushof", met een bierbrouwerij en proeflokaal "Wispe", appartementen, enz. .
In januari 2018 is begonnen met het herstel van de op 8 november 2016 afgebrande torenspits. Men hoopt de herbouwde torenspits op 8 november 2018 gereed te hebben.
Dankzij het initiatief van vele personen en organisaties is deze prachtige, beeldbepalende kerk met hoge toren bewaard gebleven. Alleen is de oorspronkelijke ruimtewerking gedeeltelijk verloren gegaan. De op zich prachtige bar van proeflokaal Wispe staat ongeveer op de rand van middenschip en transept, en is met een wand afgescheiden van het "privé" domein in transept en koor. Juist in dat gedeelte bevinden zich prachtige glas-in-loodramen. De meeste van deze ramen staan hieronder afgebeeld, maar zijn dus niet openbaar toegankelijk.

Orgel

De geschiedenis van het orgel in de Sint Laurentiuskerk te Weesp begint in 1772, als Johann Strümphler een nieuw orgel levert aan de rooms-katholieke schuilkerk, gelegen aan de Achtergracht. Dit orgel had twee manualen en pedaal, met in totaal vijftien stemmen. In 1794 is het overgeplaatst naar de nieuwe parochiekerk aan de Herengracht. Tijdens de bouw van de huidige kerk stond het instrument tijdelijk in een noodkerk. In 1876 is het orgel door de firma Adema opgebouwd in de nieuwe huidige kerk. Adema bouwde het orgel in 1881 grotendeels om, en wijzigde het nogmaals in 1890. In 1910 werd een Trompet 8' geplaatst. De huidige situatie ontstond in 1932/1933, toen de firma Adema het orgel ombouwde. Het kreeg een pneumatische tractuur, de oude kas werd afgebroken en het orgel werd opgesteld in twee gescheiden kassen. Het bovenwerk is in een zwelkast geplaatst. Tenslotte werd de manuaalomvang uitgebreid van 54 naar 61 toetsen en de pedaalomvang van 27 naar 32. Er was geen geld voor uitbreiding, zodat tien registers gereserveerd bleven. In 2002 is het orgel gereviseerd door Adema. In juli 2012 is bekend gemaakt dat de parochie het kerkgebouw niet langer kan aanhouden, omdat de onderhoudskosten te hoog zijn geworden. Na een laatste viering op 11 mei 2014 is het gebouw gesloten. Op 8 mei 2016 brak er een brand uit, waardoor de toren deels is verloren gegaan. Deze is in 2018 hersteld. Het kerkgebouw zal worden verbouwd tot een hotel met appartementen, en een grand café.

(Bron:Orgeldatabase)

Recente ontwikkelingen

De R.K. parochies in Weesp, Muiden en Muiderberg zijn samengevoegd tot één regionale parochie. De St. Nicolaaskerk te Muiden wordt, zo is het plan, de centrale parochiekerk. In juli 2012 is binnen de parochie meegedeeld, dat voor de St. Laurentiuskerk te Weesp, als R.K. kerk, op termijn geen toekomst meer bestaat: a. wegens de bouwkundige situatie (met name de fundering, die vanaf het begin ontoereikend is geweest); b. het afnemende draagvlak, c.q. het afnemend aantal kerkgangers. De locale R.K. gemeenschap, die wel degelijk een eigen kerklocatie in Weesp wil behouden, is in onderhandeling over een mogelijke overname van het, in 2011 buiten gebruik gestelde, kerkgebouw van het Apostolisch Genootschap aan de Mr. P.J. Troelstralaan.

Stichting Kerk en Stadspark Weesp

De Rooms Katholieke H. Laurentius Kerk te Weesp, een gemeentelijk monument van grote architectonische waarde in een van rijkswege beschermd stadsgezicht, omgeven door een prachtige kerktuin die de ruimtelijke ordening ook van andere aangrenzende gemeentelijke en rijksmonumenten benadrukt, wordt met ondergang bedreigd. Het bouwplan van een lokale ontwikkelaar houdt in dat het schip en de apsis van het kerkgebouw gesloopt gaat worden. Om de sloop en de aankoop van vooral de door de ontwikkelaar gewenste kerktoren te financieren, zijn op de bouwvlek van het gesloopte kerkgebouw 6 appartementen en in de kerktuin 8 woningen gepland. De gemeenteraad heeft op 1 juli 2015 het bouwplan aanvaard. De direct omwonenden hebben zich tegen het ontwerp bouwplan gekeerd, omdat zij van mening zijn dat je niet gedurende de wedstrijd de spelregels moet veranderen. Die regels zijn vastgesteld door dezelfde gemeenteraad op 27.06.2013 juist omdat er toen al sprake was van herbestemming c.q. herstructurering van het gehele complex en daarbij is vastgesteld dat alleen in een gedeelte van de kerktuin mag worden gebouwd. Dat is door de ontwikkelaar, het parochiebestuur en het gemeentebestuur genegeerd. Dat leidt tot gemis aan rechtsbescherming en tot rechtsongelijkheid voor de burgers van Weesp. De omwonenden willen zich blijvend inspannen om van de kerktuin een openbaar stadspark te maken. Dezelfde omwonenden hebben bij de beoordeling van de publicaties in de lokale media aangenomen dat de sloop van een groot gedeelte van het kerkgebouw onafwendbaar zou zijn. Bij de aanvaarding van het bouwplan werd echter een motie aangenomen. De gemeenteraad wil eerst juridisch advies voordat de omgevingsvergunning voor sloop en nieuwbouw af te geven. Welnu, hiermede geeft de gemeenteraad aan dat zij zeer zorgvuldig wil handelen, maar ook dat zij ernstige twijfels heeft over de juistheid van haar eigen genomen besluit. Voorlopig onderzoek bevestigt deze twijfels.. De feiten en analyses die tot deze voorlopige conclusie hebben geleid zullen uitvoerig worden aan de orde komen in de zienswijze. Deze zienswijze kan de basis zijn om de gemeenteraad te overtuigen in te stemmen met de bezwaren tegen het voorstel tot wijziging van het huidige bestemmingsplan. De voorlopige conclusies zijn in ieder geval een reden om nu niet langer alleen het behoud van de beschermde kerktuin als doel voor ogen te houden maar ook als nevendoel het behoud van het gehele kerkgebouw na te streven. Immers indien het kerkgebouw niet meer gedeeltelijk gesloopt hoeft te worden, vervalt de noodzaak om in de kerktuin acht woningen te bouwen. Daarom is de Stichting Kerk en Stadspark Weesp op 28 oktober 2015 te Weesp t.o.v. de notaris Van der Griend opgericht.

In de media

uit: RTV Noord-Holland - d.d. 16 juli 2012

Kerk in Weesp sluit om verzakking

WEESP De Laurentiuskerk in Weesp is aan het verzakken en moet daarom binnenkort de deuren sluiten. De fundering van de kerk aan de Herengracht is aangetast en het is te gevaarlijk om de kerk open te houden. De restauratie van de kerk kost teveel geld. De kerk kan dat niet betalen en daarom is de parochie genoodzaakt te vertrekken

Brand in de toren

In de avond van 8 november 2016 brak bovenin de torenspits brand uit. Het vuur breidde zich vervolgens snel naar beneden uit, wat leidde tot gedeeltelijke instorting van de spits. De omgeving van de kerk was op dat moment reeds ontruimd en niemand raakte gewond. De brand ontstond door storing in de elektrische bedrading t.b.v. het groen verlichte kruis op de torenspits.

uit: Weesper Nieuws, 31 oktober 2018

Het groene kruis staat weer op torenspits Laurentiuskerk

WEESP - Het grote groene kruis staat weer op de torenspits van de Laurentiuskerk. Het metershoge kruis werd afgelopen week op de spits getakeld en getest. De torenspits staat nu, samen met het kruis, klaar om bovenop de kerk te worden gehesen. Dat gebeurt volgende week donderdag als het 25 meter hoge en 42 ton zware gevaarte met een grote kraan bovenop de 40 meter hoge kerk wordt gehesen.

Het hijsen staat gepland voor 8 november tussen 11.00 en 14.00 uur. Veel hangt af van het weer. Is de verwachting dat het op 8 november harder gaat waaien dan windkracht 3, dan wordt alles uitgesteld. Dat besluit wordt enkele dagen eerder genomen. Gaat het door, dan wordt de Herengracht afgesloten van woensdag 7 november 's ochtends tot vrijdag 9 november 's avonds. Er geldt gedurende deze dagen ook een wegsleepregeling. De afsluiting heeft alles te maken met de omvang van de klus en is nodig vanwege de veiligheid. Aan de overkant van de sluis worden plekken ingericht voor toeschouwers.

Torenkrant bij het WeesperNieuws

Bij het WeesperNieuws van deze week zit een speciale bijlage over de bouw van de torenspits (en meer). Op de dag zelf is het hijsen van de torenspits live te volgen op WeesperNieuws.nl.

Externe link

Afbeeldingen

Exterieur

foto. Ds.H.J.Douwes, Amsterdam.
foto: Ds. H.J. Douwes. Amsterdam.
Foto:Anton van Daal (2003)
Foto:Anton van Daal (2003)
Foto:Anton van Daal (2003)
Foto:Anton van Daal (2003)
Toren van de Laurentiuskerk gezien vanuit het zuiden. Foto: A. Roks 2009
Laurentius gezien vanuit het ZO. Foto: A. Roks 2009
Foto:Anton van Daal (2014)
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012

Interieur

opname JvN 24-03-2008
opname JvN 24-03-2008
opname JvN 24-03-2008
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012
opn. JvN 15-07-2012

Bron

De tekst bij Geschiedenis is afkomstig van de Nederlandstalige Wikipedia en kan vrij gebruikt worden onder de Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk Delen licentie.

De kerk op Wikipedia

Wat is Reliwiki?

Uit het nieuws: