Brontekst bekijken van Neede, Borculoseweg 43 - Caecilia

[[Categorie:Neede]]
[[Categorie:MetKaart]]
[[Categorie:Berkelland]]
[[Categorie:RKK]]

{| 
! colspan="2" style="background-color:#517398; color:white;" | Algemene gegevens
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Genootschap : 
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Rooms Katholiek
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Gemeente : 
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Berkelland
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Plaats : 
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Neede
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Adres : 
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Borculoseweg 43 7161 GR
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Provincie : 
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Gelderland
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Jaar ingebruikname :
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | 1950
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Huidige bestemming: 
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Kerk
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Naam kerk : 
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Heilige Caecilia
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Architect :
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Sluijmer
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Monument-status: 
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | 
|}


== Geschiedenis ==
De aanleiding en de bouwgeschiedenis van de kerk. Het kerkgebouw en de pastorie aan de Borculoseweg 43 en 45 zijn gebouwd ter vervanging van de neogotische kerk aan de Rapenburg. Deze kerk had in de oorlogsjaren nogal wat schade opgelopen, maar was inmiddels ook te klein geworden (180 zitplaatsen) en voldeed liturgisch niet meer. Het besluit voor een nieuwe kerk werd in 1947 genomen, ten tijde van het pastoraat van Franciscus Johannes Maria (Frits) van Gendt (pastoor te Neede van 1943-1953). Voordat de huidige Caeciliakerk op deze plek werd gebouwd, stond hier de villa van S.K. Haitsma Mulier. Deze was voormalig burgemeester van Neede. Het terrein werd op 1 mei 1947 aangekocht voor de som van fl. 12.000,--. De oude kerk aan de Rapenburg, ingewijd op 15 december 1898, werd grotendeels verbouwd tot huishoudschool en kapel voor de zusters van Julie Postel uit Boxmeer.

Het oorspronkelijk plan was dat de nieuwe kerk 7 meter langer zou worden met een capaciteit van 530 zitplaatsen. Ook was er in dit plan een toren met een zadeldak opgenomen. Dit bleek iets teveel van het goede. De Caeciliakerk, zoals die er uiteindelijk is gekomen, is gebouwd in een rondboogstijl, met zij-ingangen, die onder een afzonderlijk verlaagd dak zijn opgetrokken. Het priesterkoor daarentegen is hoogopgaand gebouwd. Het metselwerk is van het type “schoonmetselwerk”. Het is een licht-modern gebouw met een romaans-basicaal karakter. De houten spantenconstructie maakt het gebouw lichter en ruimer, dan je van de buitenkant zou zeggen. De architect is Joh. Sluijmer uit Enschede. Het kerkgebouw biedt plaats aan 412 personen.

De eerste steen werd gelegd op 21 juni 1949, de plechtige inzegening vond plaats op 22 januari 1950 door Mgr. Huurdeman, gevolgd door de kerkconsecratie op 5 september 1950 door bisschop Mgr. Dr. J.O. Smit.

Uiteindelijk is er maar een eenvoudig klokkentorentje gekomen, gebouwd boven het priesterkoor. Het biedt ruimte aan een bescheiden klokje. Dit klokje is gegoten in 1949 bij Petit & Fritsen te Aarle-Rixtel, met als toonhoogte fis2, diameter 55 cm. en zwaarte 105 kg. De klok heeft geen naam en/of opschrift, maar kondigt tot vandaag de dag wel de viering van de liturgie aan.

De kerk is klassiek ingericht met rechte knielbanken.

== Het priesterkoor ==
Het zag er even naar uit dat de kerk, i.v.m. de groei van de parochie, in de jaren ’60 uitgebreid moest worden. De parochie heeft daartoe nog wel een perceel grond van 670m2 naast de kerk aangekocht. Echter het kerkbezoek in Nederland liep in deze jaren zodanig terug, dat vergroting van de kerk onverantwoord zou zijn. Vandaar dat in het jaar 1968 de kerk, en met name het priesterkoor, een verbouwing onderging. Het oude hoofdaltaar en de preekstoel verdwenen en maakten plaats voor een nieuw tabernakel, een nieuwe stenen altaartafel en een nieuwe lezenaar. In de altaartafel ligt een relikwie met daarin vermoedelijk een relikwie van de martelaar Perpetua (gestorven t.g.v. de christenvervolgingen in het jaar 203 n. Chr.).

== Gebrandschilderde ramen ==
Het kerkgebouw is over het geheel voorzien van glas-in-loodramen. In het priesterkoor zijn de twee gebrandschilderde ramen zeer opvallend. Dit wordt wel gezien als een stijlfout van de architect, echter deze ramen, afkomstig uit de oude kerk, zijn pas in 1987 in de kerk geplaatst. De ronde Romaanse bogen in de kerk moesten toen worden aangepast. Links is het raam met de afbeelding van de Goede Herder, rechts het raam met de afbeelding van de H. Caecilia. De ramen zijn vervaardigd in het jaar 1900. Oorspronkelijk waren er in de oude kerk aan de Rapenburg 8 van deze ramen. Zij zijn geschonken door o.a. de pastoors van Rooijen en Suurenbroek en de families van de kerkmeesters Reith en Alferink.

== Orgel ==
Het orgel bevindt zich in de linkerzijvleugel van het priesterkoor. De zijvleugel aan de rechterzijde is in gebruik als sacristie. Het orgel, in 1937 in de oude kerk opgebouwd door de firma Pels, werd in 1975 gereviseerd door orgelbouwer Vermeulen uit Alkmaar. In 1996/’97 volgde nogmaals een restauratie.

== Raam sacristie ==
De sacristie bevindt zich in de rechterzijvleugel van de kerk, deze vleugel is afgescheiden van de kerk. Tussen kerk en sacristie bevindt zich een raam, met aan de kant van de kerk een koperen afbeelding van de pelikaan die haar jong met haar eigen bloedt voedt. De pelikaan is het symbool van de zichzelf opofferende Christus.

== Doopvont ==
In de kerk zelf werd in de jaren ’60 het doopvont achter in de kerk verwijderd. Er kwam een nieuw exemplaar voor in de kerk, vlak voor het priesterkoor. Het is symbolisch een zeer aardige vondst, waarbij de paaskaars midden in het doopvont is geplaatst.

== Gedachteniskruis ==
Rechts in de kerk hangt het “Memoriekruis”. Hierop hangen de gedachteniskruisjes van parochianen, die in het afgelopen jaar zijn overleden. Op het feest van Allerzielen ontvangen de nabestaanden deze kruisjes in de viering. = De bel bij de sacristie De bel die het begin en het einde van de viering aankondigt is de oorspronkelijke elevatieklok, gegoten als elevatiebel (wordt geluid bij de consecratie). Deze bel is ook gegoten en geplaatst door Petit & Fritsen en kan gezien worden als “goedmakertje” voor de geroofde klokken in de oorlog uit de oude kerk aan de Rapenburg.

== Mariakapel ==
De Mariakapel is, bij binnenkomst, links in de kerk ingericht. Het betreft hier een handgeschilderde icoon met een smeedijzeren omlijsting. Op de icoon is Onze Lieve Vrouw van Altijddurende Bijstand afgebeeld.

== Kruisweg ==
De 14 staties van de kruisweg zijn zeer bijzonder. Ze zijn op linnen geschilderd en zijn vervaardigd in het jaar 1900. Op 3 juli 1901 zijn deze in de oude kerk aan de Rapenburg geplaatst. De staties zijn een geschenk van de vader van de overleden bouwpastoor van Rooijen.

== Beelden ==
In de kerk bevinden zich 4 beelden. Links achter, naast Maria van Altijddurende Bijstand, een gegoten gipsen beeld van de H. Jozef. Links voorin een gegoten gipsen beeld van Maria. Onder dit beeld bevindt zich ook de eerste steen van de kerk.. Rechts voorin, maar tegen de zijmuur een gegoten gipsen beeld van het Heilig Hart. Het beeld van Maria is beduidend groter dan de beide andere beelden. Rechts voorin, tegen de zijmuur, staat een bronzen replica van Julie Postel. Dit beeld werd op 4 februari 2007 door de congregatie van Julie Postel (J.M.J.) geschonken aan de parochie ter herinnering aan de aanwezigheid van de zusters in Neede van 1950-2007.

== Biechtstoel ==
Oorspronkelijk waren er twee eenvoudige biechtstoelen in de kerk. Deze zijn niet in de kerk ingebouwd, maar stonden op zichzelf los. Vanwege een gewijzigde beleving van de biecht in de jaren ’60 werd 1 biechtstoel weggehaald en de ander kreeg een nieuwe plek. Bij binnenkomst rechts, vlak naast de gang naar de pastorie.

== Processievaandel ==
De parochiekerk beschikte over een parochievaandel van de H. Caecilia. De heilige staat hierop afgebeeld als patrones van de kerkmuziek met een snaarinstrument. Jarenlang is dit vaandel door de parochiële Broederschap van Kevelaer meegedragen tijdens de jaarlijkse processie in Kevelaer. In 1984 is dit vaandel verkleind en nu heeft het een plek gekregen.

== Vaatwerk ==
Belangrijk in het inventaris van de kerk is een kostbare kelk, welke pastoor G.J. van Rooijen (stichter en eerste pastoor te Neede) bij zijn priesterwijding in 1888 had ontvangen. Deze kelk werd door de pastoor, na zijn overlijden in 1898, aan de parochie Neede geschonken en had destijds al een waarde van fl. 2000,--. Deze kelk is gemaakt door edelsmid J.Brom. Deze kelk, met pateen, geldt als één van de mooiste van het Aartsbisdom Utrecht. Pastoor van Rooijen liet de parochie ook een verguld zilveren oliestel na, waar de drie sacramentele oliën (voor doop, vormsel en ziekenzalving) bewaard worden.

== Epiloog ==
De staat van onderhoud van de kerk is goed te noemen. De akoestiek in het gebouw is niet erg best. Toch is het een sfeervolle ruimte om te vieren. Dat gebeurt dan ook nog wekelijks. Ieder weekend is er een viering op zaterdagavond of zondagmorgen. Ook in de week komen mensen samen in de kerk, of om te bidden, of om te zingen. Al met al voldoet deze kerk nog steeds goed aan haar functie.


8 september 2008

Tekst: pastor Dick Juijn