Obdam, Lutkedijk - Schuilkerk

Algemene gegevens
Naam object:
Genootschap:
Provincie:	Noord-Holland
Gemeente:	Koggenland
Plaats:	Obdam
Adres:	Lutkedijk
Postcode:
Sonneveld-index:
Jaar ingebruikname:
Architect:
Huidige bestemming:	Opgraving
Monument status:

In de media

• Uit: Erfgoedstem, 13 april 2015

Een bijzondere mis afgelopen zondag in Obdam: de bekende West-Friese pastoor Paul Vlaar, hield een dienst bij de opgegraven resten van een schuilkerk. Ongeveer 200 kerkgangers waren bij de mis aanwezig. De opgraving gebeurt in het kader van een leerproject van studenten van de Saxion Hogeschool in Deventer. Zij doen dat in samenwerking met de Stichting Oud Obdam-Hensbroek en Archeologie West-Friesland. Er zijn onder andere funderingen en aardewerken kommen aangetroffen.

Voor Pastoor Vlaar is het een bijzondere mis: “Dit beschouw ik nog steeds als heilige grond. De laatste keer dat hier een mis opgedragen is, is een tijd terug.” Volgend jaar bestaat de huidige Obdamse parochiekerk 125 jaar. Vlaar: “We gaan dit zeker meenemen in jubileumpublicaties en de vondsten mogelijk tentoonstellen”. Boer Ted Wester, die het land gebruikt voor veeteelt, had al eerder door dat er hier iets te vinden moest zijn. “Bij het ploegen vonden we wel vaker wat stenen, waarvan we altijd dachten dat het wel van de kerk moest zijn. Nu hebben we dus bewijs.” De schuilkerk die nu gevonden is, had vermoedelijk het uiterlijk van een houten veldschuur.

Volgens stadsarcheoloog Michiel Bartels van Hoorn is de mis “Archeologie zoals het moet”. Hij noemde de dienst een ‘liturgische herbeleving’. Bartels: “Het is 211 jaar geleden dat vermoedelijk voor het laatst een mis in de schuilkerk aan de Lutkedijk nabij Obdam is opgedragen”.

In het begin van de 80-jarige Oorlog tussen het katholieke Spanje en de opstandige Nederlanden, namen de protestanten in West-Friesland na 1573 het bestuur over. Zij verboden de katholieke geloofsbeleving en sloten de zogenaamde ‘paapse’ kerken. Schuilkerken werden gebouwd door katholieken die in het geheim hun geloof wilden praktiseren. Ook in Obdam hielden katholieken hun diensten in deze schuilkerk. Nadat de parochie de oude st. Victorkerk weer terug gekregen had, is hij gesloopt. Het orgel van de kerk is nog bewaard gebleven en hangt in de kerk van de Cocksdorp op Texel.