Strijen, Kerkstraat 70 - Synagoge: verschil tussen versies
Uit Reliwiki
(aanvulling) |
kGeen bewerkingssamenvatting |
||
| (6 tussenliggende versies door 2 gebruikers niet weergegeven) | |||
| Regel 48: | Regel 48: | ||
In het begin van de negentiende eeuw vestigden zich enige joodse gezinnen in de Zuid-Hollandse plaats Strijen. Tot 1857 behoorden zij tot de joodse gemeente van Oud-Beijerland, daarna vormden zij een kleine zelfstandige joodse gemeente. | In het begin van de negentiende eeuw vestigden zich enige joodse gezinnen in de Zuid-Hollandse plaats Strijen. Tot 1857 behoorden zij tot de joodse gemeente van Oud-Beijerland, daarna vormden zij een kleine zelfstandige joodse gemeente. | ||
In hetzelfde jaar werd een synagoge gebouwd aan de Kerkstraat. De joodse school aan de Boompjesstraat dateert van 1874. Ruim twintig jaar later namen de joden van Strijen een begraafplaats in gebruik in het noordelijke deel van het dorp aan de Oud Bonaventurasedijk. Ook de joden van 's-Gravendeel en Puttershoek begroeven daar hun doden. | In hetzelfde jaar werd een synagoge gebouwd aan de Kerkstraat. De joodse school aan de Boompjesstraat dateert van 1874. Ruim twintig jaar later namen de joden van Strijen een begraafplaats in gebruik in het noordelijke deel van het dorp aan de Oud Bonaventurasedijk. Ook de joden van 's-Gravendeel en Puttershoek begroeven daar hun doden. Bron: https://jck.nl/joodse-gemeenten/strijen | ||
Tijdens de bezetting zijn vrijwel alle Joodse inwoners van Strijen weggevoerd en vermoord. | |||
Buiten gebruik, nu woning. Niet herkenbaar als voormalige synagoge. | Buiten gebruik, nu woning. Niet herkenbaar als voormalige synagoge (details nog na te gaan). | ||
Na de oorlog werd van de synagoge een woonhuis gemaakt. De gemeente werd in 1948 opgeheven en bij de Joodse gemeente van Rotterdam gevoegd. | |||
De joodse begraafplaats, met mooi klein metaheerhuis (joods lijkenhuis) is er nog wel, maar er wordt niet meer begraven. | |||
1. Joods Monument "1940-1945 NOOIT WEER", onthuld 16 december 1992, bij ingang Algemene Begraafplaats ; | Op loopafstand van deze voormalige synagoge en van het centrum van Strijen bevinden zich: | ||
2. 15 "Stolpersteine" (struikelstenen), gelegd op 6 februari 2017 op 5 adressen, o..a. in de Kerkstraat. | |||
* 1. Joods Monument "1940-1945 NOOIT WEER", onthuld 16 december 1992, bij ingang Algemene Begraafplaats ; | |||
* 2. 15 "Stolpersteine" (struikelstenen), gelegd op 6 februari 2017 op 5 adressen, o..a. in de Kerkstraat. | |||
== In de media == | == In de media == | ||
| Regel 71: | Regel 75: | ||
De ceremonie rond het inmetselen van de vier van in totaal vijftien 'struikelstenen' laat hem duidelijk niet koud. Bram Reedijk kent dan ook de geschiedenis van de vijftien Joodse Strijenaren uit de families Zwarenstein, Van Coevorden en Kleinkramer, die van de ene op de andere dag uit zijn geboorteplaats verdwenen. ,,Ongemerkt, zonder enige vorm van tegenstand.'' | De ceremonie rond het inmetselen van de vier van in totaal vijftien 'struikelstenen' laat hem duidelijk niet koud. Bram Reedijk kent dan ook de geschiedenis van de vijftien Joodse Strijenaren uit de families Zwarenstein, Van Coevorden en Kleinkramer, die van de ene op de andere dag uit zijn geboorteplaats verdwenen. ,,Ongemerkt, zonder enige vorm van tegenstand.'' | ||
Op het adres Kerkstraat 35, waar nu de boekhandel van de familie Schouten is gevestigd, was tijdens de Tweede Wereldoorlog de goudsmederij van Pinas Zwarenstein, een van de vier namen op de 'Stolpersteine' voor de boekwinkel. | Op het adres Kerkstraat 35, waar nu de boekhandel van de familie Schouten is gevestigd, was tijdens de Tweede Wereldoorlog de goudsmederij van Pinas Zwarenstein, een van de vier namen op de 'Stolpersteine' voor de boekwinkel. Reedijk: ,,Ik werkte bij een groente- en fruitteler en moest wel eens een kip voor Pinas regelen. Dat was niet makkelijk, hij mocht niet te mager of te vet zijn. Een geweldig aardige man. En ik was de buurjongen van veehandelaar Jacob Kleinkramer, die ondergedoken heeft gezeten en uiteindelijk vervoerd in een gastank het dorp heeft weten te ontvluchten.'' | ||
De vier stenen maken indruk op Reedijk, beaamt hij. ,,Het is een mooi initiatief om datgene wat driekwart eeuw geleden is gebeurd te herdenken.'' Hij knikt dan ook instemmend bij de speech van Strijenaar Jaap de Koning, initiatiefnemer van het Joods Monument in Strijen. ,,Het is opmerkelijk dat je datgene wat je als kind hebt beleefd nog steeds duidelijk voor de geest kan halen. De herinneringen aan de vijftien Joodse mensen zijn vanaf vandaag ook voor de komende generaties behouden gebleven. Opdat wij niet vergeten...'' | De vier stenen maken indruk op Reedijk, beaamt hij. ,,Het is een mooi initiatief om datgene wat driekwart eeuw geleden is gebeurd te herdenken.'' Hij knikt dan ook instemmend bij de speech van Strijenaar Jaap de Koning, initiatiefnemer van het Joods Monument in Strijen. ,,Het is opmerkelijk dat je datgene wat je als kind hebt beleefd nog steeds duidelijk voor de geest kan halen. De herinneringen aan de vijftien Joodse mensen zijn vanaf vandaag ook voor de komende generaties behouden gebleven. Opdat wij niet vergeten...'' | ||
==Afbeeldingen== | ==Afbeeldingen== | ||
<gallery> | |||
Bestand:Strijen Synagoge 1862-1948.jpg|Kopie van Kerk en Orgel. | |||
Bestand:Strijen Synagoge.jpg|Kopie van Kerk en Orgel. nu woonhuis. | |||
Bestand:Strijen Synagoge-Joods oorlogsmonument 1940-1945, 24-10-2013.jpg|Kopie van breda-en-omgeving. 14-10-2013. Tegenover van de vm Synagoge. | |||
Bestand:Strijen Synagoge-Herdenkingssteen voor Dordrechtse Joden op de begraafplaats in Strijen..jpg|Kopie van jck.nl/joodse-gemeenten/strijen. Herdenkingssteen voor Dortdrechtse Joden op de begraafplaats in Strijen. Niet ver van de de vm Synagoge. | |||
Bestand:Strijen Synagoge-Joodse begraafplaats van Strijen.jpg|Kopie van jck.nl/joodse-gemeenten/strijen. Joodse begraafplaats van Strijen. Niet ver van de de vm Synagoge. | |||
</gallery> | |||
Huidige versie van 23 jul 2024 om 07:18
| Algemene gegevens | |
|---|---|
| Genootschap: | Israëlitisch |
| Provincie: | Zuid-Holland |
| Gemeente: | Hoeksche Waard |
| Plaats: | Strijen |
| Adres: | Kerkstraat 70 |
| Postcode: | 3291AL |
| ID nummer: | 14922 |
| Jaar ingebruikname: | 1862 |
| Architect: | |
| Huidige bestemming: | woning |
| Monument status: | Geen |
Geschiedenis
In het begin van de negentiende eeuw vestigden zich enige joodse gezinnen in de Zuid-Hollandse plaats Strijen. Tot 1857 behoorden zij tot de joodse gemeente van Oud-Beijerland, daarna vormden zij een kleine zelfstandige joodse gemeente.
In hetzelfde jaar werd een synagoge gebouwd aan de Kerkstraat. De joodse school aan de Boompjesstraat dateert van 1874. Ruim twintig jaar later namen de joden van Strijen een begraafplaats in gebruik in het noordelijke deel van het dorp aan de Oud Bonaventurasedijk. Ook de joden van 's-Gravendeel en Puttershoek begroeven daar hun doden. Bron: https://jck.nl/joodse-gemeenten/strijen Tijdens de bezetting zijn vrijwel alle Joodse inwoners van Strijen weggevoerd en vermoord.
Buiten gebruik, nu woning. Niet herkenbaar als voormalige synagoge (details nog na te gaan). Na de oorlog werd van de synagoge een woonhuis gemaakt. De gemeente werd in 1948 opgeheven en bij de Joodse gemeente van Rotterdam gevoegd.
De joodse begraafplaats, met mooi klein metaheerhuis (joods lijkenhuis) is er nog wel, maar er wordt niet meer begraven.
Op loopafstand van deze voormalige synagoge en van het centrum van Strijen bevinden zich:
- 1. Joods Monument "1940-1945 NOOIT WEER", onthuld 16 december 1992, bij ingang Algemene Begraafplaats ;
- 2. 15 "Stolpersteine" (struikelstenen), gelegd op 6 februari 2017 op 5 adressen, o..a. in de Kerkstraat.
In de media
- Uit
- Algemeen Dagblad, 7 februari 2017
Ook Strijen herdenkt nu Joodse families met Stolpersteine
Ook Strijen heeft nu Stolpersteine, die herinneren aan de deportatie van Joden naar concentratiekampen.
Arco Bomgaars 07-02-17, 10:02
Aandachtig bekijkt Bram Reedijk de vier Stolpersteine die door de Duitse beeldend kunstenaar Gunter Demnig voor het pand op adres Kerkstraat 35 zijn ingemetseld. Voor de 89-jarige geboren en getogen Strijenaar hebben de stenen speciale betekenis. Ze herinneren aan de vier leden van de familie Zwarenstein die werden gedeporteerd naar en omgebracht in de concentratiekampen Auschwitz en Sobibor. ,,Op een dag als vandaag komen de herinneringen van ruim zeventig jaar geleden weer boven, zegt Bram Reedijk, die van 1927 tot en met 1955 in Strijen woonde.
De ceremonie rond het inmetselen van de vier van in totaal vijftien 'struikelstenen' laat hem duidelijk niet koud. Bram Reedijk kent dan ook de geschiedenis van de vijftien Joodse Strijenaren uit de families Zwarenstein, Van Coevorden en Kleinkramer, die van de ene op de andere dag uit zijn geboorteplaats verdwenen. ,,Ongemerkt, zonder enige vorm van tegenstand.
Op het adres Kerkstraat 35, waar nu de boekhandel van de familie Schouten is gevestigd, was tijdens de Tweede Wereldoorlog de goudsmederij van Pinas Zwarenstein, een van de vier namen op de 'Stolpersteine' voor de boekwinkel. Reedijk: ,,Ik werkte bij een groente- en fruitteler en moest wel eens een kip voor Pinas regelen. Dat was niet makkelijk, hij mocht niet te mager of te vet zijn. Een geweldig aardige man. En ik was de buurjongen van veehandelaar Jacob Kleinkramer, die ondergedoken heeft gezeten en uiteindelijk vervoerd in een gastank het dorp heeft weten te ontvluchten.
De vier stenen maken indruk op Reedijk, beaamt hij. ,,Het is een mooi initiatief om datgene wat driekwart eeuw geleden is gebeurd te herdenken. Hij knikt dan ook instemmend bij de speech van Strijenaar Jaap de Koning, initiatiefnemer van het Joods Monument in Strijen. ,,Het is opmerkelijk dat je datgene wat je als kind hebt beleefd nog steeds duidelijk voor de geest kan halen. De herinneringen aan de vijftien Joodse mensen zijn vanaf vandaag ook voor de komende generaties behouden gebleven. Opdat wij niet vergeten...
Afbeeldingen
Kopie van Kerk en Orgel.
Kopie van Kerk en Orgel. nu woonhuis.
Kopie van breda-en-omgeving. 14-10-2013. Tegenover van de vm Synagoge.
- Strijen Synagoge-Herdenkingssteen voor Dordrechtse Joden op de begraafplaats in Strijen..jpg
Kopie van jck.nl/joodse-gemeenten/strijen. Herdenkingssteen voor Dortdrechtse Joden op de begraafplaats in Strijen. Niet ver van de de vm Synagoge.
Kopie van jck.nl/joodse-gemeenten/strijen. Joodse begraafplaats van Strijen. Niet ver van de de vm Synagoge.
