Bennebroek, Binnenweg 67 - Hervormde kerk Bennebroek

Bezig met het laden van de kaart...

Algemene gegevens
Naam kerk:	Hervormde Kerk
Genootschap:	PKN Hervormde gemeente Bennebroek
Provincie:	Noord-Holland
Gemeente:	Bloemendaal
Plaats:	Bennebroek
Adres:	Binnenweg 67
Postcode:	2121GV
Inventarisatienummer:	05102
Jaar ingebruikname:	1682
Architect:	Dorsman, Adriaan
Huidige bestemming:	kerk
Monument status:	Rijksmonument 8950

Geschiedenis

Pittoresk gesitueerde historische renaissance kerk met toren.

In 1664 werd in opdracht van Adriaan Pauw met de bouw van de kerk begonnen. Architect was de beroemde bouwmeester Pieter Post. Na het gereedkomen van de fundering werd het werk gestopt. In 1669 overleed Pieter Post. Het werk lag, waarschijnlijk wegens gebrek aan geld, stil tot 1679. Toen startte de bouw opnieuw onder leiding van de architect Adriaan Dorsman. De eerste dienst in de kerk werd gehouden op 24 mei 1682.

Het orgel, waarvan het front nog steeds de kerk siert, werd in 1742 door Christiaan Müller geplaatst. Het binnenwerk van dit orgel is in 1974 door de firma Flentrop vervangen door het huidige, dat afkomstig is uit de Hervormde Kerk te Jubbega (Fr.).

Op de drie panelen van de preekstoel, aan de voorkant en beide zijkanten, zien we symbolische voorstellingen van geloof, hoop en liefde in houtsnijwerk. Opmerkelijk is het doophek, bestaande uit een middenpaneel met deuren aan beide zijden en gevuld met fraai opengewerkte motieven in geel koper. In het middenpaneel komen we in spiegelmonogram de letters AP tegen (Adriaan Pauw). Voor dit middendeel bevindt zich de ingang van de grafkelder, die Adriaan Pauw liet bouwen voor zichzelf en zijn naaste familie. Deze ruimte bevindt zich onder de ruimte achter het doophek en onder de preekstoel. Ook buiten de kerk wordt nog aan Adriaan Pauw herinnerd. De windwijzer op de toren is een pauw.

Monumentomschrijving Rijksdienst

Ned. Herv. Kerk. Zaalkerk met driezijdige sluiting aan beide korte zijden. Gebouwd in 1679-80 naar een ontwerp van Pieter Post en uitgevoerd onder leiding van Adriaen Dortsman. De buitenwanden worden geleed door pilasters. Inwendig houten tongewelf. Meubilair vermoedelijk ontworpen door Dortsman. Torentje op het dak 19de eeuws. Mechanisch torenuurwerk van Joost ter Veen, 1682 en een mechanisch torenuurwerk van Addicks.

opname 18-02-2007 © Leon Bok

Orgel

Het front van het orgel dateert uit 1720. Christiaan Müller uit Amsterdam bouwt achter dit front in 1742 een nieuw orgel. In 1925 bouwt de firma A.S.J. Dekker (Goes) een nieuw pneumatisch orgel met 16 stemmen, met behoud van het oude front. De firma Flentrop Orgelbouw (Zaandam) reconstrueert in 1976 goeddeels de situatie van 1742 en maakt daarbij gebruik van bestanddelen uit een uit Jubbega afkomstig eenklaviers orgel, dat rond 1700 door een Westfaalse orgelmaker gemaakt is. Bij de plaatsing van dit binnenwerk krijgt het orgel een nieuwe onderkas en wordt het uitgebreid met een nieuw Bovenwerk in de stijl van Müller. In 2005 restaureert Flentrop het instrument. Daarbij zijn o.m. door tinpest aangetaste pijpen hersteld, de mechaniek van het bovenwerk verbeterd en de intonatie goed nagelopen.

Dispositie

Hoofdwerk (manuaal 1): Prestant 8' - Holpijp 8' - Octaaf 4' - Gedekte fluit 4' - Quintprestant 3' - Superoctaaf 2' - Tertiaan 1 3/5' 2 sterk - Mixtuur 1' 3 sterk - Dulciaan 8' bas/discant.

Bovenwerk (manuaal 2): Holfluit 8' - Gemshoorn 4' - Nachthoorn 2' - Cornet 2⅔' 3 sterk discant.

Pedaal: aangehangen.

Koppelingen: Hoofdwerk aan Pedaal - Bovenwerk aan Pedaal - Manuaalkoppeling.

Tremulant gehele werk.

Mechanische sleepladen. Manuaalomvang: CD-c3. Pedaalomvang: C-d1. Toonhoogte: a1 = ca. 415 Hz. Temperatuur: Werckmeister. Spaanbalg. Winddruk: 72 mm. WK.