Amsterdam, Begijnhof 48 - English Reformed Church (Presbyterian)

Bezig met het laden van de kaart...

Algemene gegevens
Naam kerk:	English Reformed Church
Genootschap:	English Reformed Church
Provincie:	Noord-Holland
Gemeente:	Amsterdam
Plaats:	Amsterdam
Adres:	Begijnhof 48
Postcode:	1012WV
Inventarisatienummer:	04890
Jaar ingebruikname:	1419
Architect:
Oorspronkelijke bestemming:	Kapel (F)
Huidige bestemming:	kerk
Hoofdfunctie:	Religieus
Functie:	Religieus
Monument status:	Rijksmonument
Monument nummer:	384

Geschiedenis

Gebouwd als R.K. Begijnhofkapel. Sinds 1607 in gebruik als protestantse English Reformed Church (Presbyteriaans).

Monumentomschrijving Rijksdienst

Engelse Presbyteriaanse Kerk, oorspronkelijk Begijnhofkapel. Bij verbouwingen XVII en XVIII sterk gewijzigd gothische eenbeukige kerk met westtoren (XV), met een zuidelijke zijbeuk uitgebreid XVIIc. Inwendig: Orgelgalerij en orgelkas van Christiaan Müller uit 1753, preekstoel (plm 1700) met koperen lezenaar (1689), Lodewijk XVI herenbank met uurwerk, archiefkast (XVIII). In 1733 kwamen 2 toegangspoorten naar de kerk toe. In 5 februari 1607 deed ds. John Paget intrede als eerste predikant. In 1898 werden vier panelen met symbolische voorstellingen aangebracht op de kansel dit ter ere van de inhuldiging van Koningin Wilhelmina. In 1974 tot 1975 is de kerk gerestaureerd, in 1976 de toren.

Orgels

In 1874 bouwde Pieter Flaes een nieuw binnenwerk in de kas van Christiaan Müller uit 1753 in de Begijnhofkerk (Engelse Kerk) te Amsterdam. Het instrument had twee manualen en aangehangen pedaal, met in totaal 12 stemmen. In 1907 is dit binnenwerk verkocht aan G. Knoppers, orgelmaker in Amsterdam, die het voorzag van een 19e eeuws front van onbekende herkomst, en plaatste in de Christelijke Gereformeerde Eben-Haëzerkerk aan de Lauriersgracht. Hij maakte er een pneumatische lade bij met een Bourdon 16' en een Trompet 8' voor het pedaal. Op 17 augustus 1907 is het in gebruik genomen. In 1927 en 1943 werkte N.A. van Dam aan het orgel. Deze plaatste een andere Trompet en voegde een Cornet V sterk (discant) toe. Op het pedaal werd een Octaafbas 8' geplaatst. Verder werd een pneumatische lade gemaakt voor de Quintadeen, de Salicionaal, een Violon 8' en een Vox Celeste 8'. Een grote verbouwing had plaats in 1962 door G.A.C. de Graaf. Voor het pedaal werd een nieuwe mechanische sleeplade gemaakt met een Subbas 16', Octaaf 8', Nachthoorn 4' en Fagot 16'. Hiervoor werd de Bourdon 16' van het hoofdwerk opgeofferd. Op 8 september 1962 is het gerestaureerde orgel weer in gebruik genomen met een concert door Simon C. Jansen. Het orgel werd verkocht aan de Christelijke Gereformeerde Kerk in Meppel.

Het hoofdorgel is in 1999 door de firma Flentrop Orgelbouw (Zaandam) gebouwd in de orgelkas van Müller uit 1753. Mede door het gewicht van het veel grotere Ingram-orgel is de galerij scheef gaan zakken. Hierdoor ging het orgel steeds slechter functioneren. Uiteindelijk is in de jaren negentig van de twintigste eeuw besloten het Müller-orgel te reconstrueren. Het werk werd door Flentrop uitgevoerd. Op 20 maart 2000 is het orgel in gebruik genomen. Het orgel is geen kopie van Müller, maar een nieuw orgel dat is gebouwd in de geest van Müller. Het onderpositief werd in een zwelkast geplaatst, en voorzien van een transpositeur, om een halve toon lager te kunnen spelen. Opmerkelijk is dat het orgel scheef staat. Dit wordt veroorzaakt door dat niet alleen de galerij, maar ook de zuidmuur iets is verzakt. De pijpen staan echter wel recht.

(Bron: Orgeldatabase)

In de media

Uit Het Vaderland, 5 Februari 1932.

Iets uit haar geschiedenis ter gelegenheid van haar 325-jarig bestaan. De Engelsen-Hervormde Kerk te Amsterdam, welke haar diensten houdt in het bekende kerkje aan het Begijnhof, bestaat vandaag 325 jaar. De vestiging dezer kerk in de hoofdstad dateert van het begin der zeventiende eeuw. Ten tijde namelijk van de troonsbestijging in Engeland door Jacobus I, in 1603, was het getal der te Amsterdam woonplaats hebbende presbyterianen zóó sterk gestegen, dat de sladsregeering, de wenschelijkheid inziende van een eigen kerkgebouw voor deze geloovigen, hun de sinds 1578 leegstaande kapel aan het Begijnhof aanbood. De eerste predikatie in dit kerkje werd op 5 Februari 1607, nadat daags te voren de Amsterdamsche predikant Petrus Plancius het tot den protestantschen eeredienst had gewijd, gehouden door ds. John Pagelt, die kort daarop als eerste predikant bij deze nieuwe gemeente bevestigd werd. Met de presbyteriaansche gemeente vereenigde zich omstreeks 1708 de secte der brownisten, dit waren de onder de regeering van Elizabeth uitgeweken Hervormden.

In de 17e en 18e eeuw is het kerkgebouw dat in de 14e eeuw was gesticht, herhaalde malen verbouwd; de kerk maakt thans deel uit van de classis Amsterdam der Ned. Herv. gemeente. Zij heeft uiteraard verschillende voorgangers gekend.

De huidige voorganger van deze kleine gemeente, waarvan ook verscheidene niet tot het Engelsche ras behoorende of van Engelsche afkomst zijnde stadgenooten het lidmaatschap bezitten, is sinds 1895, Rev. dr. W. Thomson. Over eenige maanden zal het kerkje een kostbaar geschenk ontvangen in den vorm van een gebrandschilderd raam, dat door een te Nieuw-York wonende dame, die het vorig jaar Amsterdam heeft bezocht, aan de Eng.- Herv. kerk te Amsterdam is aangeboden als een herinnering aan haar voorgeslacht, de familie Van Drunpt, welke ongeveer twee en een halve eeuw geleden uit Nederland naar Amerika is geëmigreerd. Het ligt in de bedoeling, dat genoemde dame het raam, dat in Amerika vervaardigd wordt, zelf zal komen aanbieden.