Handelingen

Overleg

Overleg:Arnhem, Sint Walburgisplein 1 - Walburgiskerk (1375 - 2013)

Uit Reliwiki

Hier kom ikzelf dus niet aan, succes, JvN

ff laten staan zijn aantekeningen geschiedenis Rob Gebruiker/beheerder (overleg) 17 mei 2021 12:06 (CEST)

De bouw van de Walburgiskerk startte in de vroege 14de eeuw een in Tiel gevestigde kapittel van Sint Walburgis gedwongen werd aldaar te vertrekken en vervolgens in Arnhem gesteund door de Gelderse graaf was neergestreken. De grond waarop de Walburgiskerk destijds werd gebouwd lag ten oosten van de oude loop van de Sint-Jansbeek. Na ongeveer een halve eeuw was de markante bakstenen kerk met zijn tweetorenfront volgens schaarse voltooid. Over de verdere geschiedenis van de kerk in de late middeleeuwen en 17de eeuw is relatief weinig bekend. Pas tijdens de Reformatie werd er meer bekend over de kerk, in 1579 namelijk leed het gebouw onder de Beeldenstorm. De kanunniken vluchten en de kerk werd tijdelijk herbestemd als kazerne. In 1614 werd het westelijk deel ingericht als bussenhuis (opslag wapens) en timmerhuis. In 1622 werd de toenmalige sacristie en aangrenzende zijbeuk ingericht als soldatengevangenis. Uiteindelijk werd de kerk in zijn geheel herbestemd als arsenaal, waarbij vermoedelijk in de eerste helft van de 18de eeuw de gewelven werden verwijderd van de hoofdbeuken en zware houten zolderingen in drie verdiepingen werden aangebracht. Volgens een decreet uit juli 1808 van de koning van Holland, Lodewijk werd de kerk weer eigendom van de katholieke gemeente Arnhem. De kerk verkeerde echter in slechte staat. Een gift van de koning voor herstelwerkzaamheden zorgde er voor dat de kerk op 7 februari 1812 weer in gebruik kon worden genomen.

Andere functie

In 1851 werd de kerk uitgebreid met een gesloten priesterkoor, gevold door een verbouwing en restauratie van de kerk vanaf 1853 naar ontwerp van architect Theo Molkenboer. Gedurende de verbouwing vond een ramp plaats toen op 8 november 1854 twee gevels (zuid- en oostgevel) van de noordtoren instortten en in hun val de noordwand van het schip en gewelven van de zijbeuk meenamen. De ingestorte delen werden daarna herbouwd, terwijl ook de gehele klokkenverdieping van de noordtoren werd vernieuwd. Het is niet voor het eerst dat de Walburgiskerk een andere functie krijgt. Destijds ging dat wel met minder liefde voor het gebouw. Dat kwam tijdens de Reformatie in de zestiende eeuw leeg te staan toen de openbare beoefening van de katholieke godsdienst verboden werd. Sinds de Beeldenstorm was de kerk in gebruik als wapenarsenaal, timmerhuis, paardenstal, pakhuis en militaire gevangenis. Daarbij zijn gewelven gesloopt, verdiepingen ingebouwd, vensters veranderd en aanbouwen opgetrokken. Maar ook nadat koning Lodewijk Napoleon de Walburgiskerk in 1808 aan de katholieken had teruggegeven bleef hij niet van rampen gevrijwaard. In 1854 stortten tijdens een grootse verbouwing de gewelven van het schip in. En laten we de zware verwoestingen van september 1944 tijdens de Slag om Arnhem niet vergeten. Bij de wederopbouw is de kerk meteen gerestaureerd. Aan deze inspanning hebben we het huidige beeld te danken.