Workum, It Noard 175 - Werenfridus (1876 - 2022)
Uit Reliwiki
Algemene gegevens | |
---|---|
Naam kerk: | Werenfridus |
Genootschap: | Rooms Katholieke Kerk |
Provincie: | Friesland |
Gemeente: | Súdwest Fryslân |
Plaats: | Workum |
Adres: | It Noard 175 |
Postcode: | 8711AE |
Sonneveld-index: | 09766 |
Jaar ingebruikname: | 1876 |
Architect: | Alfred Tepe (1840 - 1920) |
Huidige bestemming: | buiten gebruik |
Monument status: | Rijksmonument 39479 |
Geschiedenis
Prachtige, gaaf bewaarde neogotische kerk met toren. Tussen 1988 en 2003 is de kerk gerestaureerd. Zondag 23 november 2003 vond de heringebruikname plaats. De kerk is in 1877 in gebruik genomen en gebouwd naar een ontwerp van Alfred Tepe. Het orgel is gerestaureerd door Adema’s Orgelbouw. (51-04)
- 2020 - Kerk wordt verkocht. Zie ook In de media hieronder.
- 2022 - De locatie Workum van de Heilige Titus Brandsmaparochie had zondag 24 juli 2022 de laatste viering in de Sint Werenfriduskerk.
- 2022 - Het complete interieur van de St. Werenfriduskerk in Workum wordt verplaatst naar de in 2018 afgebrande, maar herbouwde Sint-Urbanuskerk in de wijk Bovenkerk in Amstelveen.
Monumentomschrijving Rijksdienst
Kerk
St. Werenfridus, 1876-1877, W.V.A. Tepe. Neogotische PSEUDOBASILIEK met uitspringend transept.Steunbeerloze toren van drie geledingen met bakstenen traceringen in de nissen. Gaaf voorbeeld van een Bernulphusgilde-interieur, beschildering in 1970 wat te hard gerestaureerd. Orgel met Hoofdwerk, Positief en vrij Pedaal. In 1884 door P.J. Adema gebouwd.
Complex
Het complex van de rooms-katholieke St. Werenfriduskerk uit 1876-1877 bestaat uit de R.K. KERK ST. WERENFRIDUS, de PASTORIE met HEKWERK, de BEGRAAFPLAATS met CALVARIEBERG met priestergraven en een NEOGOTISCH GRAFMONUMENT.
Het complex, aangelegd tussen 1876 en 1883, bevindt zich aan de noordzijde van het beschermd stadsgezicht van Workum, aan het begin van het Noard, de eeuwenoude hoofdas van de stad die in noord-zuidwestelijke richting loopt. Het complex is naar het oosten-zuidoosten gericht en beslaat een min of meer rechthoekig oppervlak dat aan de oostzijde begrensd wordt door het Noard, aan de zuidzijde door de achtertuinen van de aangrenzende panden, aan de noordzijde door een bejaardenhuis en de Jiske Boerenvaart en aan de westzijde door landerijen. De kerk ligt teruggerooid ten opzichte van de hoofdweg, aan een rechthoekig plein van kleine afmetingen; de voorgevel van de pastorie ligt in de rooilijn van de overige bebouwing; de begraafplaats ligt achter de kerk en is bereikbaar via een lang recht pad dat vanaf de noordgevel van de kerk in westelijke richting loopt, tot aan de ingang van de begraafplaats. De kerk en de pastorie zijn door architect A. Tepe (1840-1920) ontworpen in de stijl van het Neo-Gotiek.
Waardering
Het complex van de rooms-katholieke kerk St. Werenfridus te Workum uit 1876-1883, bestaande uit de kerk (mon.nr 39397), de pastorie met hekwerk en de begraafplaats met Calvarieberg en neogotisch grafmonument, is van algemeen cultuurhistorisch en architectuurhistorisch belang:
- als bijzondere uitdrukking van een geestelijke ontwikkeling;
- voor de geschiedenis van de architectuur;
- vanwege de hoogwaardige esthetische kwaliteiten van het ontwerp;
- vanwege het bijzondere materiaalgebruik en de ornamentiek;
- vanwege de situering, verbonden met de ontwikkeling van de stad;
- voor het aanzien van de stad;
- vanwege de architectonische gaafheid van de samenstellende onderdelen en de hoogwaardige kwaliteit ervan;
- in relatie tot de structurele en visuele gaafheid van de stedelijke omgeving.
In de media
Herbestemming St. Werenfriduskerk te Workum Geschreven: dinsdag 08 september 2020 - parochieblad Zalige Titus Brandsma Parochie
Tijdens een speciale informatieavond voor de parochianen van de St. Werenfriduslocatie van de Zalige Titus Brandsmaparochie op 7 september 2020 heeft het parochiebestuur samen met de locatieraad plannen gepresenteerd om de St. Werenfriduskerk een andere bestemming te geven.
Het voornemen is om het kerkgebouw, de pastorie en de achter de kerk gelegen tuin te verkopen, zodat er een zorgcentrum voor dementerende ouderen gevestigd kan worden. Een geïnteresseerde projectontwikkelaar heeft zich hiervoor gemeld, die inmiddels samen met de gerenommeerde architect Hans Achterbosch schetsplannen heeft ontwikkeld. Het te openen zorgcentrum zal ongeveer 25 appartementen bevatten. Bewoners kunnen er de zorg ontvangen die ze nodig hebben in een veilige omgeving die ruimte biedt om wat te kunnen wandelen of gasten te kunnen ontvangen. Door de verkoop blijft het kerkgebouw, dat voor de parochie te duur is geworden, behouden voor de stad.
Uitvoering van deze plannen betekent dat de geloofsgemeenschap het kerkgebouw gaat verlaten en op een andere plek te Workum het gemeenschapsleven voortzet en daar ook de vieringen zal gaan houden. Een geschikte locatie zou de Brouwershof kunnen zijn, een voormalige kleuterschool nabij de kerk waar al veel parochieactiviteiten plaatsvinden. Dit gebouw dient nog wel geschikt gemaakt te worden.
Het parochiebestuur besluit tot verkoop op basis van de reacties die deze avond gegeven werden. Als het besluit is genomen zal spoedig daarna een voorlopig koopcontract worden ondertekend. Deze overeenkomst bevat een aantal ontbindende voorwaarden, waaronder de nog te verkrijgen toestemming van de bisschop. Hij heeft namelijk het laatste woord. Uiteraard dienen ook de betrokken civiele autoriteiten eerst hun goedkeuring aan de plannen te verlenen.
De Zalige Titus Brandsmaparochie is zich al een aantal jaren aan het voorbereiden op een nieuwe toekomst. Eerder werd het kerkgebouw te Makkum verkocht. De gemeenschap kerkt nu in de Doopsgezinde kerk. Vanuit de diaconale ambities van de parochie werd er samen met andere betrokkenen, zoals de Protestantse gemeenschap, een inmiddels goedlopende deelwinkel geopend. Het kerkgebouw te Witmarsum werd eveneens verkocht, maar deels terug gehuurd. Ook in deze plaats ontwikkelt de parochie diaconale initiatieven, zoals we dat ook in Workum willen doen. Het doel is om een voor de samenleving relevante Rooms-katholieke geloofsgemeenschap te zijn, die dienstbaar en geloofwaardig de toekomst tegemoet kan zien. Initiatieven als de grotere aandacht voor de bedevaart naar het mirakelbeeld van O.L.V. van Sevenwouden te Bolsward, de kledingbus, de kledingbank, repaircafé, budgetmaatjes en verschillende eetgroepen zijn vruchten van deze inzet.